't Groningen Gevoel van ...

...Jos Schoenmaker

Foto: (c) Luca Schoenmaker

Op de lagere school, in Wildervank, voetbalt bijna elke jongen uit mijn klas bij VV Wildervank. Ik ben één van de uitzonderingen. Míjn sportieve prestaties in clubverband beperken zich tot een blauwe maandag bij gymnastiekvereniging CLIAS en een gele slip bij de judoschool van Paul Siekman. Een van de schoolmeesters, een Pekelder roegbainder, voetbalt bij Damacota en is zó fanatiek dat je het als niet-voetballer kunt schudden om mee te doen aan een schoolvoetbaltoernooi; winnen is duidelijk belangrijker dan meedoen!

In de zesde klas (nu groep acht) is er eindelijk een schooltoernooi waaraan ik wél mee mag doen. Waterpolo. Verdacht weinig voetbaljongens hebben zich hiervoor aangemeld. Ik heb enkel zwemdiploma A en breng tijdens het toernooi meer tijd onder dan boven water door. Waterpolo is nooit echt mijn ding geworden.

De voetbalsamenvattingen van Studio Sport op zondagavond zijn voor mijn vader heilig. Als we ergens op bezoek zijn en hij heeft het geringste vermoeden dat ie niet stipt om zeven uur voor de buis kan zitten, dan wordt onze thuisreis uitgesteld tot na Studio Sport. Voetbal is voor mij in die tijd niet meer dan een hoop geraas dat hinderlijk de woonkamer vult, met een man die over dat geraas heen roept wat in beeld te zien is. En we moeten allemaal stil zijn, want anders is die man helemáál niet te verstaan.

De waardering voor (het kijken naar) voetbal komt bij mij pas nadat ik mijn studie Beeldende Kunst en Vormgeving aan Academie Minerva in Groningen afrond. Tijdens de opleiding groeit mijn belangstelling voor bewegend beeld. Mijn eindexamenwerkstuk (een korte film) wint bij een wedstrijd, georganiseerd door RTV Noord, de publieksprijs. Ik word daarop gevraagd of ik bij de omroep wil komen monteren.

Terwijl ik mijn examenfilm volledig digitaal – non-lineair, op een computer – heb gemonteerd, wordt anno 2001 bij alle omroepen nog op betacamvideobanden gemonteerd. Na een stoomcursus lineaire montage plak ik, als freelancer, tussen 2001 en 2011 bij RTV Noord alle denkbare sport-, nieuws- en achtergrondprogramma’s aan elkaar en ben ik ook nog een tijdje schakeltechnicus en regisseur. In 2005 mag ik met programmamaker Pieter de Hart de documentaire “Brinta, gaar in het pak” maken. Die wordt bekroond met een NL-award. Daarnaast heb ik nog mijn eigen “toko” waar ik voor diverse opdrachtgevers grafische vormgeving en videoproducties verzorg.

Een van de leukste programma’s waar ik bij RTV Noord aan meewerk is ongetwijfeld “Mijn Club”, een wekelijks magazine waarin spelers en staf van BV Veendam en FC Groningen centraal staan. Vanaf 2007 maken we het programma met een min of meer vast team: Karel-Jan Buurke (productie), Jan Sliep (camera), Martin Drent (presentatie) en ik (montage). Martin Drent als presentator is een gouden greep. Als oud-voetballer en cultheld weet hij de juiste – humoristische – snaar te raken en van Karel-Jan krijgt hij daarin alle vrijheid. In de montage doen we daar vaak nog een schepje bovenop middels beeld- en geluidseffecten, waardoor we zelf – Karel-Jan Buurke en ik – regelmatig dubbel van het lachen onder de montagetafel liggen.

In 2008 wordt een fragment uit het programma, waarin Martin het jongste zoontje van voetbaltrainer Joop Gall tackelt, bij De Wereld Draait Door genomineerd voor “televisiefragment van het jaar”. In januari 2009, tijdens een live-uitzending vanuit de koepelkerk in Amsterdam, worden “we” vijfde van de tien genomineerde fragmenten en ontvangen we uit handen van Matthijs van Nieuwkerk een oorkonde. Geheel tegen zijn gewoonte in verlaat Martin Drent als eerste de afterparty … met de oorkonde. Wél weer typisch Martin Drent: hij raakt de oorkonde kwijt in de parkeergarage. Vijf maanden later wordt de stekker uit het dan langstlopende televisieprogramma van RTV Noord getrokken.

In hetzelfde jaar wordt Emiel Venema gevraagd of hij voor FC Groningen club-tv wil maken. Hij vraagt mij om het programma, dat wordt uitgezonden op (dan nog) Eredivisie Live en later Fox Sports, te monteren. De eerste twee jaar maken we FC Groningen-tv onder de vlag van RTV Noord. Dat is niet zonder controverse; binnen de RTV Noord-burelen wordt door sommigen flink gemopperd over “journalistieke onafhankelijkheid”. In 2011 komen Emiel en ik tot een overeenkomst met FC Groningen en maken we het programma volledig onafhankelijk. Vanaf het seizoen 2020-2021 heeft FC Groningen de productie in eigen hand genomen, maar het jongetje dat nooit iets met voetbal had zat toch maar mooi elf jaar eerste rang bij een van de mooiste professionele voetbalclubs van Nederland.