Velocitas bekerwinnaar 1934

(eerder gepubliceerd op 30 april 2018)

Nadat FC Groningen in 2015 de KNVB-beker had veroverd, viel de stad ten prooi aan een historische euforie. Een huldiging op de Grote Markt, daags erna nog een feest op de drafbaan, continu doordraaiende bierkranen; het kon niet op met het vieren van deze triomf. Hoe anders was dat in 1934, toen Velocitas 1897 als eerste Groninger cupwinnaar de boeken is ingegaan. Het bleef, zo liet keeper Jo Kolthof optekenen in de Winschoter Courant van 6 mei 1989, bij een lauwerkrans. Aanboden door de supporters van de groen-witte club.

Bekervoetbal was in de gloriejaren van Jo Kolthof en zijn makkers niet meer dan een tussendoortje. Kolthof destijds over de publiciteitsgolf aan de vooravond van de bekerfinale tussen FC Groningen en PSV, door de Eindhovenaren royaal (4-1) gewonnen: "Wij speelden dat weekeinde twee wedstrijden. Eerst zaterdagavond op het veld van UVV de bekerfinale tegen Feyenoord en een dag later in Groningen tegen Willem II voor de strijd om het kampioenschap van Nederland. Eenzelfde scenario hadden we in de halve finale. Alleen toen was het andersom: zaterdags tegen Heracles voor de kampioenscompetitie en zondags, ook in Utrecht, bekeren tegen Stormvogels. Nadat we de beker hadden gewonnen, sliepen we in Amsterdam. Daar kregen we nog een hapje eten aangeboden en zijn sommige jongens nog even wezen stappen. Maar niet voor lang, want 's morgens wachtte al weer de treinreis naar de stad."

Hoewel cupvoetbal in die tijd weinig aandacht kreeg in de pers, liet de publieke belangstelling niets te wensen over. Kolthof. "Op de halve finale tegen Stormvogels kwamen zesduizend mensen af, terwijl we  voor de Utrechters toch twee totaal onbekende ploegen waren. En bij de finale tegen Feijenoord (toen nog geschreven met een lange ij) waren er zelfs achtduizend man. Er kon geen muisje meer bij."

Vooraf werd Velocitas als een kansloze finalist neergezet. Want ja, ook in die tijd gold Feijenoord als een grote club, met gerenommeerde internationals als keeper Adri van Male, Bas Pauwe en Puck van Heel. Daartegenover stond één oranjeklant aan Velozijde, Otto Bonsema. Hij werd bijgestaan door regionale toppers als Eppie Meulema, Fré 'schipper' Van der Velde en Geert Fransen, de vader van de latere international Piet. Nadat de Rotterdammers geheel volgens de verwachtingen op een 2-0 voorsprong waren gekomen, eiste Bonsema de absolute glansrol op. Drie minuten voor tijd bracht hij Velo op gelijke hoogte (2-2), waarna een verlenging met een ‘sudden death’ uitkomst moest brengen.

Die duurde slechts twintig seconden. Toen stuurde Bonsema Schipper van der Velde de diepte in met een messcherpe pass en tegen diens gloeiende kogel, zoals een krant dat beslissende moment beschreef, was keeper Van Male machteloos.

Hoewel de zege unaniem als verdiend werd bestempeld, was het volgens Kolthof toch een klein mirakel. "We waren vooraf de underdog. Bovendien liep er een scheidsrechter op het veld, Hans Boekman, die niet bepaald op onze hand was. Hij presteerde het om drie goals van ons af te keuren." Het mocht Feijenoord niet baten, ook al omdat Kolthof zelf uitgroeide tot één der uitblinkers. Hij kwam als volgt in de pers: "Slechts zelden had Feijenoord gelegenheid gevaarlijk te worden voor Kolthof, die zich overigens voortreffelijk weerde."

Maar voor de Velocitanen bleef een bijpassend feest dus uit. Zelf heeft Kolthof dat nooit als een gebrek aan waardering ervaren. "Ach," keek hij terug op zijn ultieme moment van glorie, "dat had je toen gewoon niet. We hadden er ook niets eens tijd voor. De volgende dag moesten we immers weer spelen. Ja, voor die wedstrijd tegen Willem II kregen we die krans nog even aangeboden. Dat was alles. Niks geen rijtoer, niks geen stadhuis. Maar de lol was er niet minder om, hoor! Uitwedstrijden waren ook echt een uitje. Daar genoten we van. Net als van al duizenden toeschouwers die op onze wedstrijden afkwamen. We speelden onze kampioenswedstrijden zelfs op de Esserberg, omdat we op onze eigen Velodrome niet zo veel publiek kwijt konden. En dat voor amateurs die in hun vrije tijd tegen een balletje trapten."