Van Epenhuysens heb je niet meer
Of Renze nu de bak indraait, wilde mijn vrouw weten. Alvorens ik antwoord gaf, flitste het volgende schrikbeeld door mijn gedachten: Renze de Vries gekleed in een zebratrui met registratienummer (2240345.RdV) en een vaal witte broek met te korte pijpen in cellenblok 16 van Esserheem. Hij is met zijn rechtervoet geketend aan een loodzware ijzeren kogel (anno 1356). De gedetineerde De Vries, met een stoppelbaard van drie dagen, krijgt door een luikje van 20 bij 20 van een norse cipier zijn dagelijkse water en brood. Net genoeg caloriën om die dag weer tientallen wasknijpers te kunnen produceren. Aan de muur boven zijn bed twee posters: eentje van zijn geliefde FC Groningen (nog met Fandi) en een hele mooie uit de Playboy van een halfnaakte Bo Derek, die op geraffineerde wijze met de branding voor de kust van Acapulco speelt.
Nee, zei ik tegen mijn vrouw, dat kan ik me niet voorstellen. Zo snel word je tegenwoordig in Nederland niet meer achter de tralies gezet. Vrouwe Justitia heeft hier de zachtheid van Niveacrème. En wat heeft De Vries nou eigenlijk misdaan? Een beetje fraude gepleegd. Nou en! Een CDA-politicus die zoiets doet wordt al gauw burgemeester van een middelgrote stad. Ik bedoel maar.
Wout(je) Schuurmans heeft waarschijnlijk de eer en het genoegen om Renze de Vries (en diens kornuiten Wubbo en Siebe) te mogen verdedigen. Lijkt mij een schone taak. Had ik maar een vak geleerd. Meester in de rechten. Gehuld in een toga prachtige pleidooien houden. Keurig en zorgvuldig formulerend onstuimig attaquerende officieren van justitie van repliek dienen.
C.J. van Epenhuysen was zo’n brandlap van een officier toen ik voor het Nieuwsblad van het Noorden rechtbankzaken deed in Assen. Die man kon vreselijk tekeer gaan. “Laten we er niet al te veel woorden aan vuil maken, meneer de politierechter. De verdachte, die al een recidive van hier tot Maastricht heeft, moet nu maar eens geruime tijd uit de maatschappij worden verbannen. En laat men van de reclassering nou alstublieft niet weer aankomen met het verhaal dat deze man bezig is zijn leven te beteren, want die praatjes kennen we zo langzamerhand wel. Deze man is, laten we toch wél wezen meneer de politierechter (deze zat ondertussen rustig in zijn neus te pulken en gooide achteloos gedraaide balletjes gedroogde snot vervolgens in de richting van de verdachte), een hopeloos geval. Vandaar dat ik met dit requisitoir gauw klaar ben. Anderhalf jaar dunkt mij.”
Een schitterend offensief ingestelde aanklager was die Van Epenhuysen. Met precies de juiste intonatie voor zijn werk. Hij verdiende de titel weledelgestrenge met recht. De manier alleen al waarop hij -over zijn hoornen bril heen loerend- een verdachte bekeek, was zeer indrukwekkend. Zo van: wacht maar vriend, ik zal jou wel even krijgen. Ik heb al heel wat lieden in het beklaagdenbankje ineen zien krimpen nadat ze slechts door mr. C.J. van Epenhuysen waren aangekeken. Een vernietigender blik heb ik nooit gezien.
Gelukkig voor De Vries en zijn lotgenoten: met die aanklagers gaat het net als met ons voetbal. Steeds minder aanvallend. Van Epenhuysens heb je niet meer. Maar wat zou ik het graag tegen zo’n aanklager hebben opgenomen als die Renze de Vries te grazen had genomen.
Hoezo Edelachtbare, de verdachte De Vries heeft de gemeenschap op onoirbare wijze benadeeld? Waarop baseert de officier dat? Ik beweer het tegenovergestelde: mijn cliënt heeft de gemeenschap juist gediend. Denkt u alleen eens aan al die fijne uren die honderdduizenden noorderlingen in de loop der jaren in het Oosterpark hebben beleefd. En dan heb ik het nog niet eens over de miljoenen landgenoten die onlangs in de huiskamers zo hebben genoten van ons aller FC. Laten we reëel zijn, deze hoogstaande vorm van passieve recreatie, die niet in geld is uit te drukken, is door mijn cliënt mogelijk gemaakt. Dank zij meneer De Vries, edelachtbare, heeft de stad Groningen uitstraling gekregen in alle hoeken van Europa. En wij -u en ik- profiteren er allemaal van. Een voorbeeldje. Zelf was ik onlangs in Guimaraes. Toen ik daar in een bar verzeilde en vertelde dat ik uit Groningen kwam, werd ik de hele avond vrijgehouden. Laten we die kant niet uit het oog verliezen. Dan komt die zes ton zwart toch in een heel ander daglicht te staan.
Verwacht vonnis: Renze de Vries krijgt 125 uur dienstverlening (grasmaaien en lijnen kalken in het Oosterpark).