Unie Loe

De drafsport floreerde in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Ook in Groningen. Tijdens hoogtijdagen kwamen er meer dan 5.000 toeschouwers naar de fraai baan in het stadspark. Aan het einde van de vorige eeuw werd het allemaal minder. Wat men de sport niet kan afnemen is de rijke historie. Onder het motto “gelukkig hebben we de verhalen nog” haalt Henri van Voorn af en toe herinneringen op.

Over het algemeen is het zo dat je in de wereld van de draf- en rensport met een goedgevulde beurs de beste kans hebt om een succesvol paard te krijgen.  Er zijn uitzonderingen en Unie Loe is daar een sprekend voorbeeld van. Aan deze bijzondere merrie moest ik denken toen ik begin maart van dit jaar las dat Ria Loorbach op 72-jarige leeftijd overleden was. Uit de advertentie maakte ik op dat zij tamelijk eenzaam heengegaan is. Ver weg van het applaus van de drafbanen, waar zij al lang niet meer kwam, maar waar haar naam en die van haar broer en ouders onlosmakelijk verbonden is aan het succespaard Unie Loe.

De familie Loorbach uit Hoogezand was wat je noemt een echte “arbeidersfamilie”. Door de week hard werken en in het weekend naar de koers. Hun droom, een eigen draver, werd werkelijkheid door de aanschaf van de in 1978 geboren Unie Loe. In fokkerij termen was Unie Loe een “lelijk eendje”. Haar vader Felix was een goed koerspaard maar bakte er in de fokkerij niets van. Moeder Philadelphia was recordloos en bracht buiten Unie Loe ook louter mislukkelingen. Toen Ria trots vertelde over de aankoop van de familie sprak iemand uit onze vriendenkring de historische woorden “wat moet je met zo’n geit”.

Gelukkig bleek Unie Loe een lot uit de loterij. De familie Loorbach sprak altijd in de “ons” vorm. Het zou een prachttijd worden met ons pa, ons moe, ons Rie, ons Albert en ons Loe. Unie Loe kwam eerst in training bij Jan Bakker in Noordlaren, die toen zijn grote succesjaren al achter zich had liggen. Toen de trainingsvorderingen wat achterbleven bij de verwachtingen adviseerden kennissen de familie om het bij de als een komeet opgekomen trainer Tjitse Smeding te proberen.

Hij kreeg Unie Loe aan de praat al sprak Jan Bakker later de legendarische woorden “ik maak ze klaar en hij wint ermee”. Daar kon je ook nog weinig tegen inbrengen.  Smeding bracht Unie Loe in de baan bracht met een niet alledaagse uitrusting. Haar neus was voorzien van een “borstel” om hinder door opspattende sintels tegen te gaan. Zo herkende je haar uit duizenden. De merrie liep voor het eerst in mei 1981 op de baan van Groningen.

Ze werd in handen van Tjitse Smeding tweede in een kilometertijd van 1.25,4 over 1800m. Unie Loe begon die middag aan een glanzende carrière die vele jaren duurde. Zij won uiteindelijk het lieve bedrag van € 87.148 en had een record van 1.16,9. Met die prestaties nam zij de vijfde plaats in op de ranglijst van de U jaargang, die in 1978 geboren werd. Dat was geen misselijke klassering want die jaargang bracht ook toppers als Uno Hazelaar, Ulaan, Uranis ter Lune en Udo Quick voort.

Laatstgenoemde was het troeteldier van “King” Winsser die we bij een eerdere gelegenheid voor het voetlicht haalden. Uitgerekend Unie Loe zorgde ervoor dat Winsser in 1982 een uiterst beroerde middag in het stadspark van Groningen beleefde. Die dag stond de Grote Fokkersprijs op het programma en de King was er zo van overtuigd dat zijn Udo Quick die koers ging winnen, dat hij privé een firma had ingehuurd om beelden van de koers te maken.

Dat was in die tijd nog geen standaardprocedure, maar gebeurde alleen als er een Super Trio koers op het programma stond, die dan in Studio Sport werd uitgezonden. Die middag was er in Groningen geen Super Trio, dus liet Winsser zelf de firma Faber invliegen. Het leverde beelden op, die de King nooit terug heeft willen zien. Zijn Udo Quick kwam fier als leider de laatste bocht uit, maar werd toen overvleugeld door de eindsprint van Unie Loe, die nota bene in de eerste bocht ook nog gesprongen had. Terwijl de familie Loorbach feestvierde en de ereprijzen in ontvangst nam, schonk Winsser de video opname aan Appie Bosscha die deze middag op de sulky achter Unie Loe zat.

In haar loopbaan won Unie Loe meer grote koersen zoals de Grote Prijs der Merries, de Leo Engelbert-prijs, de Revanche der Grote Prijzen, het W.H. Geersen Memoriaal, de Grote Prijs der Sterrensprinters en de Mijl van Hilversum. In totaal won Unie Loe maar liefst 55 koersen en daarmee staat zij samen met Jojo Buitenzorg op de 28^e plaats van de ranglijst van overwinningen. Die lijst wordt met 142 zeges nog altijd aangevoerd door Quicksilver S.

Unie Loe zorgde dus een aantal jaren voor grote vreugde en een extra zakcentje bij de Loorbachs in Hoogezand. In die tijd deed ik voor hen ieder kwartaal de BTW aangifte, want als je met een draver aan koersen deelneemt ben je voor de BTW ondernemer. Dat klusje deed ik vaak op woensdagavond na afloop van de koersen in Sappemeer. Dan was het bij de familie een soort zoete inval waar koersbezoekers iets kwamen drinken.

Tijdens die avonden werd ook besproken wat er met het geld dat Unie Loe verdiende moest gebeuren. Sparen, beleggen, een huis of nog een paard kopen passeerden de revue, maar uiteindelijk kozen ons Rie en ons Albert voor een mooie nieuwe auto. Zo kon het gebeuren dat als Unie Loe op Duindigt moest lopen er op zondagochtend om 9u een fonkelnieuwe BMW met ons Rie en ons moe vanuit Hoogezand vertrok en een kwartier later de nieuwe Mercedes met ons Albert en ons pa.

Het leek niet op te kunnen, maar er kwamen andere tijden. Unie Loe was op een gegeven moment uitgekoerst en werd als fokmerrie verkocht. Hoewel zij zelf een toevalstreffer was, bleek zij in de fokkerij een succesnummer. Zij bracht tien veulens ter wereld, waarvan vooral Kathy H, Ivanloe H en Moneymaker H uitstekende dravers waren. De familie Loorbach kocht een nieuwe draver, maar dat bleek geen succes. Zij verdwenen uit beeld en kwamen na verloop van tijd niet meer op de drafbanen.

Een mooi herinnering borrelt nog op. Ons Rie trakteerde me op een etentje voor het doen van de btw-aangifte en op weg naar het restaurant gingen we bij Smeding in Oudeschoot naar Unie Loe kijken. De box van de merrie bleek leeg en toen we buiten gingen kijken zagen we de kostbare Unie Loe bovenop de mestbult staan. Ik dacht dat ik gek werd, maar Tjitse Smeding zei doodleuk “oh ze is tussen het weiland en de box de weg kwijtgeraakt”. Alsof hij het over het paard van de schillenboer had.