Ton Nederhoed
Beeld: Donarmuseum.nl
De historie van de Groninger sport is niet slechts ingekleurd door Stadjers. Ook veel passanten hebben bijdragen geleverd. Niet alleen de sporters die beroepsmatig in de metropool van het Noorden actief zijn geweest, maar zeker ook al die duizenden studenten die Groningen op de nationale en zelfs ook internationale sportkaart hebben gezet. Met als prachtig visitekaartje Donar, dat is uitgegroeid tot een ware attractie voor Stad en Ommeland.
Het toeval speelde daarbij een grote rol. De basketbalpoot van Donar, anno 1951, hobbelde aanvankelijk als een Jan Modaal mee in de Korenbeurs, destijds niet alleen een verzamelplaats voor graanhandelaren maar ook – in de avonduren – Groningens eerste indoor-sportaccommodatie. Totdat de club, toen spelend in groene hemden en rode broeken, de strakke teugels met Corpsballenclub Vindicat wat liet vieren en ook HBO-studenten welkom ging heten.
Dat gaf Donar een boost waarvan sportminnend Groningen tot op de dag van vandaag nog profiteert. Want eind jaren zestig kwam een unieke lichting basketballers bij Donar aanwaaien. Zij maakten van de studentenclub in snel tempo een heuse topclub. De vaandeldragers waren Jan Loorbach, een bijna 2.20 meter lange center, en Ton Nederhoed, een kwikzilverachtige guard. Maar om hen heen speelden toen ook bovenmodale basketballers, zoals de afstandsschutters Hans Lesterhuis en Jan Kamman, de Veendammer houwdegen Jacob Houwing (de Laseroms van Donar) en de rustige alleskunner Henk Mantingh. Onder aanvoering van coach Klaas Bruin schreven zij in 1970 basketbalhistorie met promotie naar de eredivisie, waarna aanstormende talenten als Arend-Jan Julius en Leo Wubbolt de gelederen kwamen versterken.
Ook op het allerhoogste niveau, met destijds gerenommeerde clubs als het Haarlemse Levi's Flamingo's met Mart Smeets en het Amsterdamse Fiat Stars van Ton Boot als dé topteams, bleek Donar met haar vrolijke vrijbuiters aardig mee te kunnen komen. Daarbij was de aanpak uiteraard studentikoos. De teambesprekingen vonden plaats in roemruchte café van Koos Kuipers aan het Schuitendiep en eindigden niet zelden in een potje doorzakken.
Het stadse sportpubliek kreeg ook gaandeweg in de gaten dat in Paddepoel iets bijzonders was te zien, Donar dus. De club werd een publiekstrekker en mede door de lage prijs van een biertje, 75 cent, was het er in de Derde Helft goed toeven. Op 17 april 1971 werd er weer een mijlpaal bereikt. Voor het eerst overschreed Donar de toen nog magische honderdpuntengrens in de met 108-89 gewonnen wedstrijd tegen het Delftse Punch. De eer van het honderdste punt eiste Jan Loorbach op, maar de man of the match was met afstand toch wel Ton Nederhoed. De watervlugge en ook productieve spelverdeler, tevens het enfant terrible van het stel vanwege zijn onvoorspelbare gedragingen in en buiten het veld, zette liefst 52 punten achter zijn naam. Tot op de dag van vandaag nog nooit overtroffen door welke Donar-speler dan ook. Nederhoeds directe tegenstander was Charis Sideris, toen international en nu basketbalverslaggever van De Telegraaf.
Niet veel later kreeg ook Ton Nederhoed, na Jan Loorbach, een uitnodiging van de selectie van het Nederlands team. Niet alleen op de speelvloer zat het goed met Donar, maar ook buiten de lijnen. In Karel Bakker had het een eminente voorzitter, die wist hoe de hazen liepen toen de commercie haar intrede deed in de Nederlandse sport. Bakker, internist in het Academisch Ziekenhuis, speelde met zijn netwerk slagvaardig in op de eerste vorm van sportsponsoring, het combineren van bedrijfs- en clubnamen in samenhang met shirtreclame. Basketbal en volleybal stelden zich hiervoor als eerste bonden open en Karel Bakker sloeg meteen een giga-vis aan de haak, Nationale Nederlanden.
Als Nationale Nederlanden/Donar had de club het tij mee, want vrijwel gelijktijdig werd de Evenementenhal opgeleverd. Daar was plaats voor 2800 toeschouwers en die kwamen er ook geregeld. Sindsdien heeft Donar de harten van het stadse sportvolk voor altijd veroverd.