Sweepstakes behoudt allure op Groninger drafbaan

Door: Henri van Voorn

Beeld: Archief Jan Kanning

Al 131 jaar lang organiseert de Koninklijke Harddraverij- en Renvereniging “Groningen” paardenkoersen in de stad. Er is sinds de oprichting in 1886 veel veranderd, maar er wordt nog altijd gedraafd in het stadspark en eenmaal per jaar staat Groningen landelijk in de picture. Dat is op de eerste zondag in juli wanneer de klassieke draverijen om de Sweepstakes op het programma staan. 

De drafsport heeft in de stad Groningen een rijke historie. Al ver voor de oprichting van de vereniging werden er draverijen gehouden. Toen dat onder de vlag van de huidige vereniging ging, werd er aan het einde van de Korreweg op een stuk land gekoerst. In de beginjaren van de vereniging speelde industrieel Jan Evert Scholten een belangrijke rol. Scholten was ook de man die de stad Groningen het stadspark schonk en het wekte geen verbazing dat een draf- en renbaan in het nieuwe park een prominente plaats kreeg. De nieuwe baan was in 1923 gereed en sindsdien vinden de draverijen daar plaats. In vroegere tijden werden er ook rennen voor volbloeds gehouden, maar dat is al heel lang geleden.

Op de drafbaan in het Groninger stadspark zijn jarenlang grote draverijen verreden zoals de Grote Prijs van Nederland, de Mijl van Groningen, de Dravers Gold Cup, de Gouden Zweep en uiteraard de Sweepstakes. In een wereld waarin tegenwoordig meer vertier is dan in de jaren na de tweede wereldoorlog heeft de draf- en rensport gaandeweg terrein moeten inleveren. Zo raakte de Groninger drafbaan bijna alle grote koersen kwijt. Die gingen naar Duindigt of Wolvega, of verdwenen helemaal van de kalender. Wat bleef zijn mooie herinneringen. In dit verband noemen we Quicksilver S die vijf maal de Grote Prijs van Nederland won en eenmaal de Gouden Zweep in Groningen. Wie kent Speedy Volita nog, die drie keer de Grote Prijs won. En dat moeten we ook Willemarie GS noemen die met de uit Groningen afkomstige Roelof Hamming in 1960 in het stadspark de Gouden Zweep won. Prins Bernhard reikte de zweep traditioneel uit aan de winnende rijder. Hamming doopte zijn café op de hoek van de Oostersingel en de W.A. Scholtenstraat om in café de Gouden Zweep. Maar het is inmiddels 2017 en Roelof Hamming en zijn café zijn inmiddels historie. Op die locatie kun je tegenwoordig voortreffelijk dineren.

Wat geen historie is, dat zijn de draverijen om de Sweepstakes in Groningen. De Sweepstakes worden al vanaf 1943 in Groningen verreden. Vanwege de toestand van de toenmalige grasbaan verhuisden de klassiekers een paar keer naar andere drafbanen, maar sinds er in het stadspark een sintelbaan ligt worden de Sweepstakes vanaf 1965 onafgebroken in Groningen verreden. Zondag 2 juli a.s. is het weer zo ver. Dan komen de beste driejarige merries en de beste driejarige hengsten/ruins ieder in hun afdeling om klassieke roem strijden.

Om aan de Sweepstakes te kunnen deelnemen moet een draver bij de geboorte al worden ingeschreven voor deze koers. Vervolgens moet er jaarlijks inleggeld betaald worden en daaruit wordt het aantrekkelijke prijzengeld gefinancierd. Wie door de historie van de Sweepstakes bladert komt illustere namen van trainers en rijders tegen. Willem Geersen en zijn eerste pikeur Martin Vergay komen op de erelijst veelvuldig voor. Daarna drukten grootheden als Jan Wagenaar en Jan van Dooyeweerd hun stempel op de klassieker. Zo scoorde Jan Wagenaar met de legendarische Henri Buitenzorg. Toen beide Jannen wat meer naar de achtergrond verdwenen leverde Tjitse Smeding jarenlang Sweepstakes favorieten af en hij werd op zijn beurt weer opgevolgd door Hugo Langeweg senior. Toen Hugo zijn zoon ook op de sulky plaatsnam verscheen ook zijn naam veelvuldig op de erelijst van de Sweepstakes. De stal van vader en zoon Langeweg leverde maar liefst zeventien Sweepstakes winnaars af.

Maar zoals in iedere sport worden onaantastbare kampioenen toch altijd weer opgevolgd. Dat is in de drafsport niet anders. De firma Langeweg blaast hun partij nog altijd goed mee, maar als het op jonge paarden aan komt, dan is er veel concurrentie. Dion Tesselaar, Paul Hagoort, Bas Crebas en landskampioen Jeroen Engwerda zijn de trainers die de laatste jaren veel succes hebben met driejarige dravers. Met uitzondering van Dion rijden deze trainers hun cracks niet zelf. Het stuurwerk op de sulky laten zij over aan hun eerste pikeurs. Zo rijdt Rick Ebbinge voor trainer Engwerda en hij doet dat zo goed dat hij al tweemaal landskampioen is geworden. Dat houdt in dat hij mag koersen met een gouden helm op zijn hoofd. Bas Crebas laat het rijden tegenwoordig over aan John de Leeuw en Dennis Minnema en Paul Hagoort heeft in Robin Bakker een uitstekende eerste man.

Onder de huidige lichting driejarige dravers bevinden zich weer grote talenten. Hoewel er de laatste jaren minder dravers worden gefokt dan voorheen is de kwaliteit veel hoger dan in het verleden. Fokkers kijken tegenwoordig kritischer naar de kwaliteit van hun merriebestand. Daarnaast kunnen zij dankzij inseminatie met vers of diepvries sperma tegenwoordig hun kostbare merrie laten bevruchten door kwaliteitshengsten uit vooraanstaande drafsportlanden als Frankrijk, Amerika en Zweden. De huidige vaandeldrager van de driejarigen, Hambo Transs R, is daar een mooi voorbeeld van. Zijn vader is de Franse tophengst Love You en zijn moeder Bewitched, die zelf met Hugo Langeweg ook de Sweepstakes won. Of Hambo in de voetsporen van zijn moeder zal treden is de vraag, want hij is zo verschrikkelijk goed, dat hij zelfs op de Parijse baan van Vincennes kan winnen. Hij won daar onlangs een eerste prijs van € 30.000 en liep een geweldige kilometertijd van 1.13,8 over 2700m.  Het ligt in de verwachting dat hij de beter betaalde koersen in Frankrijk voorlopig zal aan doen.

Toch lijkt Hambo Transs R zijn trainer, Paul Hagoort, kansrijk voor Sweepstakes winst. Bij de merries heeft hij met Hingis Transs R en Hillary Queen twee hele grote kanshebbers in handen. De keuze van eerste man Robin Bakker kan een aanwijzing zijn wie van dit duo de beste is. Bij de hengsten/ruins heeft trainer Hagoort ook nog Humble Hill op stal staan, die mee moet kunnen doen voor de winst. Concurrentie lijkt er te komen van Hurricane en Hiawatha River uit de stal van Jeroen Engwerda. Bas Crebas zal vermoedelijk Hamilton Quick en Hold me Quick aan de start brengen. Vorig jaar had de in de stad Groningen geboren Henk Grift, inderdaad de zoon van de ooit zo succesvolle Hennie Grift, met Gaz Occagnes zijn eerste Sweepstakes winnaar. Dit jaar komt Henk met Happy Occagnes naar het stadspark en ook die heeft talent. Als geheimtip noem ik u echter Heart of Steel van trainer Rob de Vlieger. Deze hengst maakte onlangs in Wolvega een ijzersterke indruk.

Op zondag 2 juli zullen we weten wie de klassieke Sweepstakes winnaars van 2017 zullen worden.  De driejarige dravers starten achter de auto voor een draverij over 2300m. Zoals altijd beginnen de draverijen die zondagmiddag om 13u30.


Henri van Voorn

Over Henri van Voorn

De drafsport floreerde in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Ook in Groningen. Tijdens hoogtijdagen kwamen er meer dan 5.000 toeschouwers naar de fraai baan in het stadspark. Aan het einde van de vorige eeuw werd het allemaal minder. Wat men de sport niet kan afnemen is de rijke historie. Onder het motto “gelukkig hebben we de verhalen nog” haalt Henri van Voorn af en toe herinneringen op.