Respect voor de Fiets

Door: Adriaan Helmantel

Onlangs zijn de winnaars van de verschillende Nobelprijzen van 2017 bekend gemaakt. Een prijs waar ik geen aanspraak op maak, maar indien het mogelijk zou zijn zou ik graag de uitvinder van de fiets met terugwerkende kracht willen voordragen.

De eerste Nobelprijs werd in 1902 uitgereikt en dat was ver na de uitvinding van de fiets. Bijkomend probleem is ook wie nou de uitvinder van de fiets was. Gaat het hier al om de loopfiets uit de 18e eeuw, of is de MacMillan (met mechanische aandrijving) van rond 1840 de eerste échte fiets? Pleiten voor een Nobelprijs heeft dus geen zin, maar pleiten voor meer respect voor de fiets zeker wel.

In het dagelijks leven neemt de fiets een belangrijke plek in bij mij. Dit gaat verder dan het gebruik als vervoersmiddel en ter recreatie, zoals bij veel Nederlanders het geval is. Op mijn 15e ben ik begonnen met wedstrijden te rijden op de racefiets bij de NWVG (Noordelijke Wielervereniging Groningen) en uiteindelijk heb ik het geschopt tot semiprofessioneel niveau. Een periode waar ik vaak meer dan 20 uur per week op de fiets doorbracht. Dit is tegenwoordig een stuk minder, maar de tijd die ik aan fietsen besteed is zeker meer dan verdubbeld. Trainer zijn bij Team Sunweb is namelijk geen baan met een 40-urige werkweek. Met veel passie, inzet en enthousiasme zet ik me soms letterlijk dag en nacht in om de renners en de ploeg nog weer beter te maken. Uiteraard werken de successen die we dit jaar en ook zeker de laatste tijd als ploeg behaald hebben met de wereldtitels ploegentijdrit voor zowel de mannen als de vrouwen en de individuele wereldtitel tijdrijden van Dumoulin zeer motiverend. Het is echter niet alleen succes, gerelateerd aan overwinningen, dat deze motivatie geeft. Soms zijn het juist de kleine stapjes die aan de buitenwereld ongemerkt voorbij gaan die het meest bijzonder zijn en pas later het zichtbare verschil maken.

Vanuit mijn betrokkenheid met het wielrennen klinkt het misschien logisch dat ik pleit voor wat meer respect voor wielrenners van professional tot recreant, maar ik wil dit graag breder trekken. Het gedrag van wielrenners is namelijk ook regelmatig niet wat het zou moeten zijn. Nee, ik wil graag dat er meer respect en aandacht komt voor de fiets in een breder perspectief. Nog veel te weinig wordt de fiets en de fietser als oplossing gezien van veel (logistieke) problemen. Investeren in wegen voor auto’s gaat met vele miljoenen tegelijk, terwijl verbetering van de infrastructuur voor de fietser vaak minimalistisch is. Ik ben gelukkig geen politicus en heb ook die ambitie niet, maar volgens mij weet iedereen inmiddels wel dat fietsen goed is voor de gezondheid en weinig ruimte nodig heeft en dat de auto juist veel ruimte nodig heeft en slecht voor de gezondheid (van anderen) is. Toch wordt er door de politiek bij het mobiliteitsprobleem te vaak gekeken naar oplossingen gericht op het verbeteren van situaties voor de auto. Zijn er files? Dan moeten we de wegen verbeteren. NEEEE, zijn er files? Dan moeten we zorgen dat er minder auto’s rijden. Dus hup, aan de slag met echt verbeteren en voordelig maken van het openbaar vervoer en de fiets een veel prominentere plaats  geven bij de oplossingen. Er liggen namelijk zoveel kansen en ik hoop van harte dat het nieuwe kabinet deze kansen ook ziet.

Hoewel ik graag op eigen kracht mijn fiets voortbeweeg, is de elektrische fiets een fantastisch alternatief voor de auto, maar dan moet daar op de weg of op het fietspad wel ruimte voor gemaakt worden. Gevaarlijke en lastige punten voor de fietser moeten worden aangepakt en het meenemen van de fiets met het openbaar vervoer moet veel aantrekkelijker gemaakt worden. Nu wordt je vaak verwijtend aangekeken wanneer je met een fiets de trein instapt. Waarom geen speciale fietswagons in de trein, zodat je makkelijk de fiets mee kunt nemen zonder tot last te zijn. Gelukkig zijn er al wel meerdere initiatieven en projecten ter faveure van de fiets, zeker ook hier in het Noorden van het land. Echter valt dit nog steeds in het niet bij de aandacht voor de auto. Ik hoop dan ook dat bijvoorbeeld de lobby om het WK wielrennen naar Groningen-Assen te halen zich ook blijft inzetten voor verbetering van de infrastructuur van de fiets. En dat de politiek de fiets echt gaat zien als oplossing van veel problemen!

Als de politiek en de samenleving wat meer respect krijgt voor de fiets, dan zie ik het zonnig in voor mens, milieu en economie! Ik hoop van harte dat de successen die wij met Team Sunweb behalen tot groot enthousiasme leiden voor het wielrennen en van daaruit bijdraagt aan een toenemend respect voor de fiets.


Adriaan Helmantel

Over Adriaan Helmantel

Hij is geboren en getogen in Westeremden. Bivakkeerde en studeerde jarenlang in Stad. Tegenwoordig huist Adriaan Helmantel met gezin in Assen. De oud-wielrenner heeft van z'n hobby z'n beroep gemaakt. Adriaan is wielerconsultant en trainer/coach/ploegleider van Team Sunweb. Hij produceert met regelmaat een column voor Sport in Stad.