Omloop van de Veenkoloniën een mooi uithangbord voor Veendam
Het sportimago van Veendam, hoewel al weer dik een jaar geleden ter ziele gegaan, wordt nog altijd bepaald door de professionele voetbalclub en haar in den lande zo gevreesde stadion met een naam die daar zo mooi bij past: De Langeleegte. Dat zal ook nog even zo blijven, vooral nu voetbalromantici als tv-commentator Leo Oldenburger een tweede divisiecompetitie voor failliete clubs heeft geproclameerd. In juni kan Veendam zich opmaken voor een invasie van dit slag voetbalvolk, als op de Langeleegte de finale plaats vindt van dit nostalgische toernooi. Ook de media zullen ongetwijfeld redelijk massaal van de partij zijn als niet alleen SC Veendam, maar ook FC Wageningen, HFC Haarlem en SVV Schiedam weer tot leven worden gewekt.
Echter, Veendam is meer dan voetbal. Ook aan de nationale wielerscène heeft de Parkstad in de loop der jaren een aardig steentje bijgedragen. In de eerste plaats met renners, zoals de broers Frans en Goos Scheuneman, Gezienus Feiken, Henk Laphor en prijsjager Fré Mik, allemaal bovenmodale coureurs uit de oude doos. Later deden jongens als Trijnco Buurmeijer, Jan van Dam, Luit Ottema en Ebel Keizer van zich spreken. En de familie Scheuneman natuurlijk. Eerst met Bert, de zoon van Frans, die de geschiedenis is ingegaan als de eerste na-oorlogse Groninger professional. Diens zoon Niels, de kleinzoon dus van Frans, leek zelfs een internationale topper te worden. Maar hij viel stil omdat zijn aard niet strookte met de keiharde wetten van het cyclisme.
De vlag van het Veenkoloniale wielrennen wordt vandaag de dag hooggehouden door Lotto-Jumboman Martijn Keizer – hij is de zoon van Ebel – en in mindere mate Rick Ottema, jawel de zoon van Luit. Ook inmiddels professional, maar dan in Belgische dienst.
Maar een naam die blijvend het Veendammer wielrennen smoel geeft, behoort toe aan een club. Stormvogels dus. Een beklijvende naam. Goed gekozen ook, want waar de Veenkoloniale renners zich altijd door heen moeten boren in dit veelal onbeschutte stuk Nederland, is de wind. Neem de Wildervankster Dallen, daar word je gehard voor dit métier.
Geen wonder dat Stormvogels, toen de populariteit van de wielersport ook in Noord-Nederland een vlucht ging nemen en het in snoepwaren(groot)handelaar Henk de Boer een ambitieuze voorzitter had, zich niet alleen wilde onderscheiden met het ontvangen zowel de Ronde van Nederland als Olympia´s Tour, maar ook met een eigen klassieker: de Ronde van Zuid-Oost Groningen. Die kwam in 1968 van de grond, nota bene direct met een grote winnaar. Want dat was Tino Tabak, een Nieuw-Zeelandse stoemper die het nog tot de legendarische Raleighploeg van Peter Post bracht.
Dat smaakte naar meer, zo’n koers. Echter, het duurde vijf jaar vooraleer de tweede editie werd geboren. Die kreeg de naam KO Race mee. Het was het sportieve uithangbord van Klaas Oosterhof, de stuntjuwelier destijds. Hij opende ook in Veendam een low budgetwinkel en omdat hij in zijn genen veel sport had zitten, manifesteerde Oosterhof zich op grootse wijze in de sport. Met name de wielersport kon op hem rekenen. Zonder hem was er bijvoorbeeld nooit een Zesdaagse in de Groninger Martinihal gekomen. Ook bracht hij een complete wielerploeg op de been. Weliswaar eentje op amateurniveau, maar de (regionale) exposure was er niet minder om. Dat had alles te maken met de rivaliteit met de toen dominante formatie van Kroon Worst. De vrijbuiters van Klaas Oosterhof plukten met hun offensieve strijdwijze echter menig graantje mee en trokken, aangemoedigd door Oosterhof zelf, onvervaard ten strijde tegen de Friese formatie met toenmalige toppers als Popke Oosterhof en de gebroeders Jans en Wiecher Vlot.
Ook in de voetballerij liet deze zeer spraakmakende juwelier zich gelden. In Assen, waar hij ook een vestiging had, wilde hij met Sportclub Assen naar het betaalde voetbal. De Friese legende Abe Lenstra stelde hij er als trainer aan, de machinefabriek Stork medesponsor en van heinde en ver werden spelers aangetrokken, zoals de gebroeders Henk en Jan Pluim van Muntendam.
De ambitie van Klaas Oosterhof bleek echter te hoog gegrepen, ook al omdat Abe niet de trainer bleek te zijn Oosterhof zocht. Abe was vooral lui, stond liever met zijn handen in de zak dan dat hij serieus probeerde spelers beter te maken.
Daarom ook had Klaas Oosterhof meer op met wielrenners. Die gingen er ten minste voor, net als hij met zijn revolutionaire zaak. De KO Race had ook aantrekkingskracht. Dank zij het royale prijzengeld kwamen ’s lands beste amateurs naar Veendam. Totdat Oosterhof er in 1982 de stekker uit trok omdat hij van mening was dat hij te weinig exposure kreeg van de media. Die deden er alles aan om de naam van Oosterhof niet te linken aan deze koers, iets wat in die tijd ook de richtlijn was in het grootste deel van de mediawereld. Alleen De Telegraaf noemde aan clubs en evenementen verbonden sponsornamen. Maar een krant als Trouw gaf de Amstel Gold Race een geheel eigen naam: Heerlen-Meerssen.
Het verdwijnen van Klaas Oosterhof als sponsor droeg in elk geval niet bij aan de continuïteit van deze koers, althans qua naamgeving. Want in 1983 werd de KO Race omgedoopt tot Omloop van de Veenkoloniën. Dat ging overigens wel ten koste van de kwaliteit van het peloton. De Omloop van de Veenkoloniën biedt geen startgelegenheid meer aan bovenmodale renners, is een bescheiden koers op de nationale kalender geworden. Net als de Ronde van Groningen een wedstrijd voor clubrenners, afgezet tegen ons voetbal eerste klas amateurniveau.
Maar waar de zo betreurde geelzwarte voetbalclub van het sporttoneel is verdwenen, draait de Omloop van de Veenkoloniën nog wél gewoon door. Met dank ook aan het Asser sloopbedrijf Eerens, de huidige hoofdsponsor. Veendam is er blij mee. Om het wielerfestijn meer reuring te geven, heeft de organisatie de 28ste editie een metamorfose gegeven. Was zaterdag altijd de koersdag, nu is dat de zondag geworden. In combinatie met een koopzondag én kermis wordt er geprobeerd meer publieke belangstelling te wekken. De toeschouwers aan de finish in de Kerkstraat komen ook meer aan hun trekken. Was het voorheen zo dat de renners vanuit de Veenkoloniën direct over de streep bolden, nu is er gekozen voor meer sportief vermaak door de finale in vier plaatselijke ronden af te werken.
Het hele weekend trouwens staat de Parkstad in het teken van de wielersport, ook zaterdag al. Dan is er onder meer een forum geprogrammeerd, met als insteek: wielrennen en ondernemen. Promotor Sievert Uneken meldt dat er zondag alles aan wordt gedaan om in Veendam een Toursfeertje te creëren. Niet alleen zijn de winkels open, ook is er een aantrekkelijk randprogramma in de aanbieding.
Komt dat zien dus!