Nederland in de top tien, een inspirerende investering! Voor iedereen?

Door: Joost van Geel

Een uitspraak die vaak in de sport wordt gebruikt is “wat goed is komt snel”.  Echter in de praktijk blijkt; “wat beter wordt duurt even…”. Als KNHB hebben we de afgelopen tijd veel nagedacht over hoe wij kunnen bijdragen aan die ‘top 10 ambitie’ en hoe we ‘leden aan ons gebonden, in beweging, kunnen houden’.  Daarom hebben we de afgelopen jaren onze koers aangepast. Zowel voor de 'breedte sporter' als voor ‘de top’. Zoals in het vorige schrijven aangeven hebben we dat gedaan nav diverse maatschappelijke ontwikkelingen. 

In dat vorige stuk heb ik de eerste 3 uitgangspunten uiteen gezet, hieronder zal ik de andere 3 uitgangspunten wat veder uitwerken. 

Bijdrage leveren aan het team
“Of je nu zes of zestig, man of vrouw bent, recreatief of op tophockey niveau speelt: iedere speler is verantwoordelijk voor zijn of haar bijdrage aan het team. Zowel op het veld als daarbuiten. Hockey is een teamsport, maar begint bij het individu. Kom dus niet alleen halen, maar ook iets van jezelf bréngen. Wees je bewust van wie je bent, wat je krachten en valkuilen zijn en wat jouw individuele bijdrage aan het team kan zijn. De KNHB vindt het belangrijk dat iedere hockeyer zich bewust is van deze verantwoordelijkheid en het belang van het team vooropstelt.”

Verantwoordelijk zijn voor en genieten van je bijdrage in een team klinkt simpel, maar is voor kinderen vaak nog erg lastig. Weten jongeren wel wat de consequenties zijn van deze verantwoordelijkheid of houden wij onszelf (als volwassene) hier in voor de gek? Er moet goed per leeftijdscategorie gekeken worden welke verantwoordelijkheden kinderen aan kunnen. Dit kan op een leeftijd van 10 tot 12 jaar zijn dat zij verantwoordelijk zijn voor het opruimen van het trainingsmateriaal en voor oudere kinderen kan dat betekenen dat zij oog hebben voor hun teamgenoten, hun eigen kwaliteiten binnen het team kunnen benoemen en deze ook in kunnen zetten. Dit betekent overigens ook niet dat alle kwaliteiten en ambities hockeyspel gericht moeten zijn: een grappige, maar matige hockeyer kan een enorm positieve invloed hebben op het team terwijl een wat geslotenere goed hockeyende speler weer heel wat anders bijdraagt. Houd er hierbij ook weer rekening mee dat deze kwaliteiten en ambities kunnen verschuiven over de jaren heen door zowel nieuwe opgedane ervaringen als biologische veranderingen. 
Daarnaast hebben kinderen op basisschoolleeftijd een grote drijfveer in ‘het ontdekken van nieuwe dingen’. Dus het regelmatig in andere samenstellingen samenspelen, uit een grote groep, kan wel een heel ontdekkend en inspirerend zijn. 

Continue leren
“Elke minuut dat je bezig bent met hockey, jezelf willen verbeteren: daar draait ‘continu leren’ om. Dat is niet alleen belangrijk voor individuele hockeyers, maar ook voor teams en verenigingen. We stellen doelen, maar hoe zorgen we er vervolgens voor dat we onszelf daadwerkelijk continu verbeteren? We moeten er scherp op zijn dat we blijven leren en onszelf duurzaam en constructief blijven ontwikkelen. Blijf uitdagen en geef elkaar de ruimte om hierin zelf keuzes te maken. Alleen zo kunnen we gezamenlijk de kwaliteit van de hockeysport nog sterker maken.”

Een tiener kiest opportunistisch en voor de korte termijn omdat hij of zij nog niet goed kan kiezen en ook de consequenties ervan moeilijk kan overzien. Daarnaast laten jeugdigen hun keuzes vaak afhangen van wat hun peer group doet. Daarom is het van belang om kinderen continu te blijven uitdagen tot ontwikkeling niet alleen op fysiek gebied maar juist ook op sociaal, emotioneel en cognitief gebied. Want juist die factoren bepalen de persoonlijke groei en dat is weer essentieel voor het sportief presteren. Durf als vereniging ook andere activiteiten dan hockey aan te bieden. Laat ze andere sporten ontdekken en prikkel het sociale brein: zet in op sociale activiteiten zoals kaarten, schaken en moderne games. Laat ze ‘bizarre’ spelsituaties beoordelen via hun telefoon en maak daar een competitief spel van. Bied daarnaast continu ‘nieuwe’ mogelijkheden aan. Zoals bij het vorige uitgangspunt aangeven is nieuwigheid een belangrijke motivator, zeker als het om leren gaat, afwisselen van context (die wij als volwassen vaak afleidend vinden) kan bij kinderen  / jongeren zeer stimulerend werken.

Sport en privé in balans   
“Sporten is leuk en belangrijk, school, werk en een sociaal leven zijn dat ook. Dat zijn heel wat ballen om in de lucht te houden, voor jong én oud. Om optimaal te kunnen blijven presteren, vindt de KNHB een gezonde balans tussen hockey, school/werk en privé heel belangrijk. Ouders spelen, leerkrachten en trainers / coaches spelen hierin een grote rol. Zij kunnen hun kinderen helpen om een goede balans te vinden en de juiste keuzes te maken wanneer dit nodig is. Hierbij is het voor verenigingen wel van belang een scheidslijn te trekken: wanneer betrokkenheid bemoeienis wordt, is dat niet in het belang van het kind.”

Als vereniging kan je in gesprek met ouders, trainers icm school om een inzicht te creëren over de ontwikkeling van onze jeugd. Hen laten inzien dat een goede sportieve prestatie alleen mogelijk is met persoonlijke groei; met de groei van veel bredere vaardigheden. Zowel sociaal-emotioneel, als rationeel en motorisch. En wat voor verwachting is reëel bij welke leeftijd, en geslacht. Het trainen van betrokkenen in het creëren van een ‘groei-mindset’ waardoor zij ook (nog) positiever naar de speler en haar / zijn ontwikkeling kunnen kijken: overtuig hen van het feit dat vaardigheden niet in de genen zitten maar zich ontwikkelen door ervaring (context). 

Dit kan namelijk betekenen dat het voor een kind van een bepaalde leeftijd heel bv verstandig is om in een ‘gemiddeld’ elftal te spelen. Dat geeft de mogelijkheid om breed te rijpen: niet alleen op gebied van balvaardigheid, loopvermogen en coördinatie, maar ook in andere motorische en cognitieve vaardigheden en op het sociaal-emotionele gedrag.

Voor vragen-en opmerkingen: Joost.van.geel@knhb.nl

(Volgende (top)talentontwikkeling?)


Joost van Geel

Over Joost van Geel

Joost van Geel is prestatiemanager van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond met als doel de doorstroming naar de Oranjeteams te bevorderen. Eerder was hij ondermeer bondscoach zaal en coach van Daring en GHHC. Joost publiceert bij gelegenheid een column voor Sport in Stad.