Mijn liefde voor natuurijs
Begin dit jaar zat ik 's ochtends vroeg te kijken naar beelden van exact 20 jaar geleden. De complete NOS uitzending van 4 januari 1997 werd die dag online integraal uitgezonden. De dag dat de laatste Elfstedentocht werd verreden en de schaatsers van de lange adem als helden en heldinnen werden onthaald door het Nederlandse volk. Met het zien van deze prachtige beelden dacht ik terug aan 20 jaar geleden. Ik stond samen met mijn ouders, broer en zussen in Birdaard langs de route.
Zowaar werd ik zenuwachtig… Dan vraag je je wellicht af waar ik dan precies zenuwachtig van kon worden op dat moment. In de woonkamer, lekker warm, laptop op schoot en met een bak koffie. Zenuwachtig over wie de tocht zou gaan winnen? Nee, dat stond al een kleine 20 jaar vast. Helaas is de uitslag iedere keer weer hetzelfde bij het zien van de beelden. Wat had ik het Erik Hulzebosch toch gegund! Ik werd serieus zenuwachtig, bij het idee alleen al, dat de Elfstedentocht wellicht weer een keer wordt verreden. Niet eens zozeer dit jaar, maar überhaupt dat het er weer eens van komt. Hoe zal het precies gaan bij de start? Na 2 kilometer rennen vanuit 'de kooi' al helemaal kapot en met kramp in de benen het ijs op... Weet ik de exacte route wel, zodat ik een inschatting kan maken van hoe ver we nog moeten? Hoe de wind op bepaalde stukken staat en bovenal om niet te verdwalen in het donker op het ijs... Want die verhalen heb ik natuurlijk wel vaak gehoord. Mannen die de weg niet meer weten wanneer ze in het donker midden op een meer staan. Het zál je maar gebeuren! Als ex-marathonschaatsster (Ja, ik ben echt gestopt. Ondanks dat ik voor de lol nog wel eens een trainingsmarathon rijd op Kardinge) zou je toch zeggen dat van zenuwen helemaal geen sprake meer hoeft te zijn. Wanneer de tocht weer een keer komt rijd ik gewoon tussen alle toerrijders. Toerrijders die genieten van de tocht en het vele publiek langs de kant. Die niet op het scherpst van de snede langs alle elf steden sjezen. En die niet vol spanning de Bonkefeart oprijden als het aankomt op een eindsprint.
Maar op de één of andere manier had ik tijdens het zien van de beelden van 1997 een heel ander gevoel. Het gevoel dat ik er ieder moment klaar voor moet zijn. Dat ik mijn draaiboek gereed moet hebben. Dat ik nog mee zou kunnen doen om de winst...
Waar komt dit gevoel toch vandaan? Het gevoel van liefde voor natuurijs. Om eerlijk te zijn komt dit niet van de eerste marathons die ik op natuurijs heb gereden. Tijdens de ronde van Loosdrecht en het kampioenschap op het Zuidlaardermeer in 2010 stond ik beide keren al na één ronde aan de kant. Elke zachte plek en scheur in het ijs was voor mij, waarna ik vol de sneeuwrand in ging. Daar stond ik dan, na één ronde al langs de kant. Al met al geen succes.
Toen ik een seizoen later met Thijs de Vries (mijn ploegleider) op weg was naar de NK natuurijs op de Belterwiede, hadden we er beide dan ook geen hoge verwachtingen van. Een paar dagen later zou ook de NK op kunstijs verreden worden. Met het oog op deze belangrijkste wedstrijd van het seizoen, zou ik die dag op de Belterwiede niet helemaal tot het gaatje gaan. We zouden even kijken hoe de wedstrijd zou verlopen. We konden er altijd nog voor kiezen om op een gegeven moment de wedstrijd te verlaten om mijn benen te sparen voor de NK over een aantal dagen. Het liep iets anders…
Al vroeg in de wedstrijd kwam ik in een kopgroep te zitten samen met Mireille Reitsma en Sandra 't Hart (ploeggenotes van elkaar). Die dag stond er een stevige wind en continu moesten we onze slag aanpassen en zorgen dat we uit de wind zaten wanneer we niet op kop reden. Zonder verwachtingen was ik de wedstrijd ingegaan, maar wat ging het goed die dag. Bikkelen tegen de wind in en goed opletten wanneer één van de twee dames er vandoor wilde gaan. Ze wisten dat ze beter niet met mij naar de eindstreep konden rijden. Het moment, dat ik winnend over de streep kwam en in de armen van Thijs vloog, vergeet ik nooit meer.
Een jaar later was het wederom raak en konden we in februari 2012 een volle week wedstrijden rijden op het natuurijs. Vrij uniek als je je bedenkt dat er ook marathonrijders zijn die tijdens hun carrière maar een enkele keer op Nederlands natuurijs een wedstrijd hebben kunnen rijden. Het gehele seizoen was ik al in de vorm van mijn leven. Het kon niet op. Op het moment dat we eind januari op de Weissensee de berichten doorkregen vanuit Nederland over de komende wedstrijden, was de keuze snel gemaakt. Thijs en ik vertrokken nog voor de start van de Alternatieve Elfstedentocht richting Nederland. Een keuze die niet bij iedereen in goede aarde viel, maar wij hebben er geen moment spijt van gehad. Ik begon fit en uitgerust aan de natuurijswedstrijden in Nederland. Meerdere natuurijsklassiekers heb ik in die week op mijn naam kunnen schrijven. De Nationale Kampioenschappen in Emmen was natuurlijk dé wedstrijd. Ik voelde mij beresterk die dag. Wat een wind stond er en wat moesten er veel dames lossen uit de eerste groep. Helaas ging ik zonder eremetaal naar huis, maar wat een wedstrijd hebben we neergezet. In Emmen kregen we ook het bericht binnen vanuit Friesland. De Elfstedentocht ging helaas niet door. Daar denk ik nog wel eens aan terug. Als ik me dat jaar bij het FEC in Leeuwarden had mogen melden, in de vorm waarin ik dat seizoen verkeerde…
Al deze mooie herinneringen maken dat ik zenuwachtig word bij alleen al de gedachte aan de Elfstedentocht. Met een continue glimlach op mijn gezicht heb ik de beelden bekeken van 1997. Van het feestvierende publiek en het dweilorkest tot aan ontroerende beelden van rijders die net niet op tijd binnen waren in Dokkum om nog door te mogen schaatsen naar de Bonkefeart. Zullen we nog een keer alle gekte rondom de tocht mee mogen maken? Ik hoop het echt!