Mijn liefde voor de racefiets

Door: Theo Sikkema

Het beklimmen van de Schweiberg in Zuid-Limburg, de Holterberg in Overijssel of de wierde van Westeremden op mijn Hogeland. Inspanningen waar ik op de racefiets intens van kan genieten en in herinneringen over kan mijmeren. Ik schrijf wel vaker over sport. Altijd beschouwend en van afstand. Deze keer schrijf ik mijn eigen sportverhaal. Mijn persoonlijke verhaal over mijn liefde voor de racefiets.

Eind november was mijn jaarlijkse controle. Fonteinstraat 18, Oncologiecentrum UMCG. De afspraak bleek een week eerder dan ik in mijn systeem had opgeslagen. Daardoor overviel het me nogal. Ik ging zitten en werd à la minute overmand door emoties van bijna 20 jaar geleden. Alsof het weer zo was. Ik werd gespannen, voelde me angstig en ervoer de machteloosheid van toen. De confrontatie met het verleden trok ik even niet.

Stress
Dat ik deze bezoeken jaarlijks op de planning heb staan heeft te maken met Non-Hodgkin, lymfeklierkanker, dat zich in het voorjaar van 2001 plots openbaarde. Nou ja zo plots was het achteraf niet voor mij. Kijkend naar nu dan werd mijn leven destijds geregeerd door stress. Door allerlei omstandigheden was ik in de loop der jaren meer en meer ‘in mijn hoofd’ gaan zitten. Emoties en gevoelens verwaarlozend. Dat leidde tot steeds meer onbalans en ik was een soort rationele robot geworden zonder identiteit. Veroorzaakt door pleasen en altijd bezig zijn met de ander in plaats van met mezelf. Ik kon massa’s mensen vaak niet meer handelen en kreeg te maken met paniekaanvallen. Ik ben ervan overtuigd dat als je door stress je immuniteit langdurig negatief geselt er een gerede kans is dat het zwakke punt in je DNA-structuur zich openbaart.

Het begon in Klimmen
Voor mij is het een enorme wake-up call geweest. Ik ben uiteraard ontzettend dankbaar dat ik dit nu op kan schrijven. Dat heeft voor een deel te maken met het feit dat ik die tijd regelmatig op de racefiets zat. Ik weet het nog precies. Ik zou samen met mijn broer Jan in de zomer van 2001 voor het eerst richting Alpe d’ Huez gaan. Dus extra trainen en in het vroege voorjaar meer gaan fietsen dan normaal. Het was een koud voorjaar waardoor een rauw gevoel in mijn keel na een inspanning niet onmiddellijk opviel. Het ging mis in het Hemelvaart weekend in mei. Op trainingskamp naar ons, toen al en nog steeds, geliefde Zuid-Limburg om hoogtemeters te maken. En als ik het wel heb waren we in het dorpje Klimmen, ik kan er niks aan doen, dat broerlief tegen mij zei. ‘ Ik heb ’t idee das veul laanger waark hest aans altied.’ Dat was ook zo. Ik maakte me ongerust, want ik voelde me slecht. Sliep slecht en achteraf bleek ik in vier dagen een kleine vijf kilo afgevallen te zijn. Dan is het duidelijk dat er iets niet in orde is. De huisarts constateerde in eerste instantie een te hoge bloeddruk en dacht aan een virus in combinatie met teveel inspannen.

Fietsen mijn geluk
Ik pakte de draad weer wat op, maar voelde aan alles dat het niet goed zat. Een inspanningstest bij het Sport Medisch Adviescentrum (SMA) leverde een opvallend matige longinhoud op. Ik moest daar maximaal gaan en weet nog dat ik als een zombie van de fiets afstapte en er een paar dagen van moest herstellen. Zo rolde ik het UMCG binnen en al snel bleek dat er vanuit de lymfebaan zich in de borstholte een tumor genesteld had met een omvang van twee vuisten. Daardoor was mijn longfunctie ernstig verstoord, omdat één long grotendeels uitgeschakeld was. Mijn grote geluk is geweest dat dit door het fietsen relatief snel ontdekt is en geen sprake was van uitzaaiingen. Ik werd gediagnostiseerd als een bezitter van een hooggradig grootcellig b lymfoom. Goed te behandelen, maar de tumor had als kenmerk ‘hardnekkig’ te zijn.
 

Herebrug graadmeter
Daarom kreeg ik een behandelplan voor een stadium vier patiënt. Ik was er ruim een half jaar mee onder de pannen. Wat ik me nog heel goed kan herinneren is dat de Herebrug een stevige graadmeter was. Ik had inmiddels de nodige moeite gekregen om dit mini bultje te overwinnen, maar in de tweede week van de eerste kuur voelde ik dat het al beter ging. Ik had een trekkende pijn in de borstholte en het voelde alsof de foute cellen massaal weggevreten werden door de chemo. Dat gaf hoop en verwachtingen. In het voorjaar van 2002 werd ik weer ‘losgelaten’. Toen ik voor dit traject stond dacht ik dat als de behandeling aan zou slaan en er remissie zou komen ik gevoelsmatig in het paradijs zou komen. Niets was minder waar. Ik voelde me ellendig en kon voor mijn gevoel niet verder. Alle overlevingsstrategieën donderden in elkaar en ik had mentale hulp nodig. Uiteindelijk heb ik op dit vlak meer dan tien jaar nodig gehad om mezelf zodanig te ontwikkelen dat er voldoende stabiliteit kwam met balans tussen emotie en ratio.  

De racefiets bevestigd
Het fietsen langzaam weer opgepakt en tot op de dag van vandaag steeds intensiever gaan doen. Afgelopen jaar 6000 kilometer weggetrapt. Feit is dat ik door de behandelingen fysiek vermoedelijk wel een stevige jas heb uitgedaan. Vermoeidheid ben ik gelukkig van gevrijwaard gebleven. En als je dingen doet die bij je passen is je energiebron altijd aanwezig is mijn ervaring. Het allerlastigste voor mij is geweest vertrouwen in mijn lichaam hervinden en er weer op durven vertrouwen dat ik in orde ben. De racefiets is daarbij heel belangrijk. Het is voortdurend de ultieme bevestiging dat het lijf het doet en ik gezond ben. Ik kan niet goed onder woorden brengen hoe wezenlijk dit voor mij is. Ik heb jaren geworsteld en ervaren hoe sterk het hoofd is om je pijntjes, klachten en zelfs levensbedreigende aandoeningen aan te praten. In de begintijd met driemaandelijkse controles was het een drama. De angst overheerste en geen enkel vertrouwen hebben. Doodsbang zijn voor een recidief.

Een mirakel
Die is er tot op heden niet gekomen en de kans dat Non-Hodgkin als recidief terugkeert is bijna 20 jaar na dato zo goed als nul. Ruim tien jaar geleden gingen wel alle alarmbellen rinkelen bij een controle. Bij het vergelijken van longfoto’s bleek er een onverklaarbaar verschil te zijn. Er groeide iets en dat is op voorhand linke soep. Het lukte niet om celmateriaal diep uit mijn linkerlong te krijgen. Dat is echt nodig om beleid te kunnen maken. Dus werd op 4 januari 2010 een longoperatie uitgevoerd, waarbij zich een mirakel aandiende. Een normaal mens heeft rechts drie longkwabben en links twee om ruimte te hebben voor het hart. Ik bleek er links ook drie te hebben en het afwijkende weefsel bevond zich toevallig in het kleine middenkwabje. Dit maakte de ingreep beduidend eenvoudiger. Het bleek gek genoeg om een zo goed als ongevaarlijk speekselklier tumortje te gaan. Die bestaan blijkbaar ook. 

Dosis geluk
Vijf jaar later bleek bij een echo van mijn hart, was sinds de chemo nooit gedaan, dat mijn hartspier nog maar voor de helft werkte. Een specifiek stofje uit de chemo blijkt, is later uit studies gebleken, de hartspier aan te tasten. Dat gebeurt vermoedelijk al vanaf het begin dat het stofje in je lijf zit. Waarschijnlijk heb ik ruim tien jaar met een minder goed werkende hartspier gefunctioneerd. Dit maskerend door regelmatig te sporten en mijn belangrijkste spier goed te trainen, waardoor klachten uitbleven. Dagelijks twee pilletjes hebben ervoor gezorgd dat alles weer zo goed als normaal is. Er is een dosis geluk bij nodig om de hartspier weer in een betere staat te krijgen. Door het iets verlagen van de hartslag en bloeddruk heeft het hart iedere minuut meer mini herstelmomentjes. Dit geeft bij elkaar opgeteld een veel groter effect. Ik merkte na het starten van de medicatie vrij snel dat mijn herstelvermogen toenam. Dat heeft zich doorgezet en voel nu hoeveel beter en sneller ik na inspanning herstel dan de periode ervoor. Dat gaf een enorme kick. Ik heb de racefiets nodig en ben er feitelijk aan verslaafd. Als ik een week niet op het stalen ros zit dan word ik onrustig en mis ik de bevestiging dat het goed met me gaat.

De zwaartekracht vervloeken
Klimmen in Frankrijk ben ik niet alsnog gaan doen. Ik ben geen klimmer en zoek liever gebieden op waar uitdagingen zijn, die ik redelijkerwijs kan overmeesteren. Zuid-Limburg is mijn tweede thuis. Het is er zo mooi dat drie keer per jaar naar het Zuiden des lands afreizen geen uitzondering is. Afgelopen jaar was ik met mijn broer onder andere in de Rhön en langs de Rijn in Duitsland met meer dan stevig klimwerk. De zwaartekracht is dan dusdanig hevig dat ik de boel vervloek, maar het niet afstappen, omhoog kruipen en me fysiek tot het uiterste drijven is bijkans orgastisch. Net als de herinneringen aan mooie tochten. In juli 2018 Rad am Ring. 150 kilometer over de Nordschleife van de Nürburgring met 3600 hoogtemeters. Diep gegaan, maar oplevingen en fietsvrienden sleepten me er doorheen. Op 4 mei vorig jaar de Veluwe Krachttoer vanuit Stroe. Koud, natte sneeuw, hagel en een valpartij. Een dikke uitglijder op een nat veerooster in de buurt van De Steeg. Ik lag erbij voor ik er erg in had. Met een verbogen stuur en adrenaline in het lijf kon ik verder. Zelden was het warme water in een veel te krappe douche na 150 kilometer lekkerder dan daar. Of op zondag 25 augustus de Sebamed Bikeday vanuit Bad Salzig in Duitsland. In ruim 30 graden zou ik die dag meer dan acht uur op de fiets zitten. Broer Jan reed wel een uur voor me uit. Ik kwam ongeveer als laatste binnen, was totaal gekookt en zo gaar als een pakje boter. Een extreme inspanning leveren en daarna voelen dat het lichaam zich gaat herstellen blijft een fijn en ultiem gevoel van bevestiging.

Tranen van geluk
Over het Hogeland fietsen kan mij diep raken. Ik kom er vandaan en voel de verbinding met het gebied heel sterk. Op Oudejaarsdag scheen de zon en reed ik met Adriaan Helmantel naar Westeremden vanuit de Stad om oliebollen te scoren. Het was geweldig om het jaar zo af te sluiten en één te zijn met de natuur. Het is ook het ervaren alles is in orde en als ik mijn diepste gevoelens op zo’n moment toelaat dan barst ik spontaan in huilen uit. Tranen van geluk en dankbaarheid. Dat ik mag blijven gaan. De plannen voor dit jaar zijn Limburgs Mooiste op 6 juni, een weekend Winterberg, een week Limburg in juli en normaal gesproken de Mergelheuvelland Tweedaagse in september.

Jij bent belangrijk!
Het voordeel van een hele heftige wake-up call en geconfronteerd worden met de eindigheid van het bestaan is dat ik alleen nog maar dingen wil doen die ik leuk vind. Als ik om me heen kijk dan zie ik hele volksstammen die zich hebben overgeleverd aan de maatschappij in plaats van zelf het stuur in handen nemen en durven te kiezen voor zichzelf en zich af vragen wat wil ik nou echt? In plaats van mee te blijven razen in de radrace der onechtheid van velen. Ik ben in de gelukkige omstandigheid geweest dat ik van mijn sokkel ging en opnieuw op kon bouwen. Het bracht me ook een prettige manier van relativeren. Wat helpt om vanuit rust naar de wereld om me heen te kijken. Om bij anderen te voorkomen dat ze van hun sokkel gaan wens ik een ieder toe zijn of haar hart te volgen welke consequenties dit ook heeft. Er is primair maar één iemand belangrijk en dat ben jezelf.


Theo Sikkema

Over Theo Sikkema

Theo Sikkema (1969) is sportliefhebber in hart en nieren. Woont in de stad Groningen en heeft zijn roots in het Ommeland. Hij volgt de Groninger sport op de voet en is sinds 2002 actief in de sportjournalistiek. Allereerst bij OOG-radio sport en sinds medio 2006 bij RTV Noord als freelancer. Theo is allround, maar heeft een voorliefde voor wielrennen. Hij trapt zelf jaarlijks een slordige 5.000 kilometer weg op de racefiets en heeft af en toe een opvatting over iets wat hij heeft meegemaakt of gezien.