Martini Sparks worstelt maar komt nog niet boven

Wie in het Noorden aan basketbal denkt komt al gauw uit bij Donar. Sinds jaar en dag mag deze club, uitkomend in de Dutch Basketball league, rekenen op een grote schare fans. Waar Donar een gevestigde naam is en er daar gemiddeld zo’n 3000 mensen op de tribune zitten heeft Keijser Capital Martini Sparks grote moeite voet aan de grond te krijgen. Hoewel de dames ook op eredivisie niveau spelen halen zij bij lange na niet de toeschouwersaantallen die Donar haalt. Met gemiddeld zo’n 150 bezoekers per wedstrijd mogen de dames hun handen dichtknijpen. Waar Donar een goed gevulde businessclub heeft moeten de Sparks het doen met een handjevol zakenlieden. Waar Donar met een begroting van rond de 2 miljoen euro kan werken moeten de Martini Sparks het vooral in facilitaire toevoegingen zoeken, zoals woonruimte voor de speelsters. Donar doet ertoe en dus hebben ze daar de belangrijkste bestuurlijke functies ingevuld met betaalde mensen, waardoor er in de loop der jaren een stabiele basis is voor de organisatie. De Sparks hebben hier geen budget voor en zijn dus aangewezen op vrijwilligers. Als er voldoende vrijwilligers zijn is er geen probleem, maar als de vrijwilligers schaars blijken te zijn wordt de organisatie kwetsbaar. Je kunt je dan ook afvragen; is er zonder voldoende vrijwilligers überhaupt toekomst voor dames eredivisie basketbal in Groningen?

In 2011 was er voor het laatst een Noordelijk damesteam actief op het hoogste niveau in Nederland. Aangezien Groningen de basketbalstad van Nederland claimt te zijn, werd in 2017 de Stichting Vrouwen Topbasketbal Noord-NL (SVTN) in het leven geroepen en ging een aantal enthousiastelingen vol goede moed met dit ambitieuze project aan de slag. Vanaf seizoen 2018-2019 werd hun droom werkelijkheid. Men trad toe tot de dames eredivisie van de Nederlandse Basketbalbond: de VBL. Groningen had weer een damesteam dat acteerde op het hoogste basketbalniveau in Nederland!

Rollercoaster
Het jonge team, bestaande uit eigen opgeleide speelsters en aangevuld met binnen- en buitenlandse krachten, kreeg de zware taak de droom van het bestuur tot wasdom te laten komen. Het eerste seizoen bleek een rollercoaster van pieken en dalen. Forse nederlagen, een coach die uit onvrede met de bestuurlijke visie halverwege het seizoen opstapte, een bestuur dat verschillende uitdagingen voor de kiezen kreeg en dat door schade en schande wijs werd. Men overleefde het eerste jaar en keek reikhalzend uit naar het tweede seizoen, waarin men ervan uit ging dat het alleen maar beter kon gaan. Echter, volgens kenners is het tweede seizoen het moeilijkst en dus zijn de meningen verdeeld.

Beleid en visie
Net als iedere beginnende vereniging, heeft ook de Martini Sparks een beleidsplan. Daarin staan de korte- en de langetermijndoelstellingen beschreven, maar zijn dit dan ook realistische doelstellingen? Vaak gaan de enthousiaste bedenkers van deze plannen er gemakshalve maar even van uit dat er voor alle in te vullen functies voldoende mensen zijn om deze vrijwilligerstaken op zich te nemen, maar zoals eerder gememoreerd blijkt dit in de praktijk bijzonder lastig te zijn. De gevolgen zijn dat er te veel taken zullen rusten op weinig schouders. Een probleem wat vaker voorkomt in het door sommigen dus gevreesde tweede seizoen.

Vrijwillig of vrijblijvend
Vrijwilligers zijn van onschatbare en blijvende waarde. Al brengt vrijwilliger zijn ook verplichtingen met zich mee en laat nu juist daarin vaak de crux zitten voor mensen. Op zich heeft men wel zin om te helpen, maar zodra dit een verplichting gaat worden, haken de meeste mensen vaak direct af. Natuurlijk levert vrijwilligerswerk voldoening op voor jezelf en voor de mensen die je helpt. ‘Samen elkaar versterken’ is een veel gehoorde uitspraak, maar die uitspraak blijkt in de praktijk bijzonder lastig tot uitvoer te brengen. De meeste vrijwilligers zijn ook echt niet onwelwillend. Het ontbreekt ze alleen vaak aan daadkracht, meestal het gevolg van tijdnood. Vrijwilligers hebben vaak een fulltimebaan en ongemerkt gaat er best veel tijd in het vrijwilligerswerk zitten. Ze willen graag betrokken worden, maar zijn dus lastig in actie te krijgen. Over het algemeen denken ze zeer actief en veelal positief mee en hebben vaak ideeën die echt wel houtsnijden. Het blijft alleen lastig om mensen te mobiliseren. Respons percentages zijn laag en daardoor vraagt de werving veel energie. Voor een beginnende vereniging die in haar beleid veel taken vrijwillig ingevuld zou willen zien, is dit een ongewenste situatie. Echter, door het gebrek aan budget (sponsoren) is er vaak geen andere mogelijkheid. Je ziet dan ook dat enthousiaste bestuurders niet alleen besturen, maar ook voor de uitvoering zorg moeten dragen. Dat heeft dan weer als gevolg dat men overloopt van taken en vaak door het bekende bos de bomen niet meer ziet staan. De kreet ‘ik doe het vrijwillig hoor, ik krijg er niets voor’ is dan ook veel gehoord en lijkt soms een vrijbrief te zijn om de taken maar half te vervullen.

Hoe verder
Over 3 jaar wil de club een stabiele middenmoter zijn althans dat zeggen de plannen. Zonder vrijwilligers lijkt dit haast een onmogelijke taak en dus zoekt men naar het ‘gouden idee’. Maar zelfs een gouden idee is geen garantie voor een succesvolle vereniging. In het bedrijfsleven kent men een aantal kernpunten als het gaat om het succesvol zijn. Deze punten zouden wellicht ook voor een vereniging van belang kunnen zijn. Neem bijvoorbeeld het volgende kernpunt: een succesvol bedrijf geeft antwoord aan de klant op de vraag ‘what’s in it for me?’ Vertaal dit nu eens naar een vereniging die op zoek is naar vrijwilligers. Een succesvol concept zou dan de vrijwilliger vertellen dat hij of zij wel gek zou zijn geen deel uit te willen maken van het door de vereniging geboden product. De vraag ‘waarom?’ is dan ook belangrijk. Vrijwilligers willen echt wel iets doen omdat het goed kan zijn voor andere mensen, maar tegelijkertijd zoeken ze iets wat goed is voor henzelf. Dat moet een vereniging ze dus kunnen vertellen! Mensen vragen zich altijd af ‘what’s in it for me?’. Heb je als vereniging een duidelijk antwoord op deze vraag, dan is de kans groot dat de vrijblijvende vrijwilliger een betrokken en minder vrijblijvende vrijwilliger gaat worden. Kortom, net als de Sparks zijn er honderden verenigingen op zoek naar het gouden idee. Heeft u een briljante oplossing? Ga dan eens, geheel vrijwillig en vrijblijvend, het gesprek aan.