Kraaien en Readsjes
Nog nooit een voetbalreportage op de tv zo indrukwekkend zien beginnen als zaterdagmiddag. Cup-Final-day in Engeland. Knappe planning van de KRO. Een kwartier voor de aftrap werd al overgeschakeld naar het Wembley-stadion in Londen. Een uitgelezen moment. Dat is blijkbaar de voorzienigheid waarmee een vrome omroep moet zijn gezegend.
We komen er in als het stram in de houding staande muziekkorps (tamboers en pijpers) plechtige muziek ten gehore brengt. Het bijvoeglijk naamwoord gewijde is beter op zijn plaats. Er klinkt zelfs iets koraalachtigs in door. Het staat me helder voor de geest dat ik de dames en heren van het Leger des Heils zo ook wel heb horen spelen, op de hoek van het Zuiderdiep en de Herestraat. Alleen was bij de Heilsoldaten de tamboerijn beter hoorbaar. Wembley zingt uit volle borst mee. Een koor van honderdduizend man. Er kan geen misverstand over bestaan, hier staat iets bijzonders te gebeuren.
Commentator Kees Jansma, de uit een strip weggelopen professor vijfje, voelt perfect aan wat hij onder deze omstandigheid moet doen. Zwijgen. Uit eerbied voor de religie die zo oprecht in dit Britse heiligdom wordt bedreven. Dit voorspel, eerwaarde kerkvoogdij in Eexta, kan mij niet lang genoeg duren. Oh, wat kan het voetbal toch mooi zijn. Vooral als de bal niet rolt.
Het summum van passief voetbalgenot komt nog altijd uit Engeland. Waar ter wereld tref je een stadion aan met de naam Graven Cottage? Jawel, in Londen langs de Theems. Of Anfield Road, of Highbury, of White Hart Lane. Dat is toch eventjes andere koek dan het terrein a/d Diamantlaan. Het enige voetbalveld bij ons met een prachtige naam bestaat niet meer. De mosterdpot, ooit heel idyllisch gelegen in de Appèlbergen. De v.v. Glimmen vierde er eens zijn karige triomfen.
De mosterdpot zou in Engeland nooit zijn verdwenen. Daar wordt nog aan oude waarden gehecht. Hullen de keepers zich nog consequent in een groene trui en worden clubkleuren in ere gehouden. Kent men nog stijl en allure als er eerbare dingen aan de orde zijn. Als je dan zo’n Koetje ziet bij het spelen van het Friese volkslied vóór de derby Heerenveen-Cambuur. Klopt het hier van geen kant. Ik weet wel, de huidige voetbalgeneratie staat niet meer à la Jan Klaassens kaarsrecht met de pink op de naad van de broek in de houding bij het aanhoren der volksliederen.
Tegenwoordig dienen de benen een omgekeerde V-vorm te zien te geven, waarbij de handen losjes achter de rug zijn gevouwen. Maar wat Koetje deed, ging wel heel erg ver. Hij plantte zijn voeten minstens een meter uit elkaar. Zijn spreidstand kwam dicht bij een spagaat. Ja, en dan ga je toch echt te ver. Dan wordt het een tikkeltje ordinair. Op Wembley kreeg de hertogin van Kent gelukkig niets ordinairs onder haar adellijke ogen tijdens het God save the queen. Er was geen Koetje te bekennen tussen alle Spurs en Skyblues.
Ook zo iets prachtigs in het Engelse voetbal. Die bijnamen van clubs. Alle clubs hebben er eentje, van de eerste tot en met de vierde divisie. Ze zijn ook algemeen bekend. Als iemand het heeft over de Skyblues, dan weet iedereen dat het over Coventry City gaat. Zo heb je de Gunners (Arsenal), de Reds (Liverpool), The Hammers (West Ham United), en The Toffees (Everton). De spelers van Everton worden Toffees genoemd omdat naast hun stadion een suikerwerkfabriek staat.
Hoe staat het met de bijnamen in Nederland? Valt niet eens tegen, concludeer ik na een snel onderzoekje. Wat te zeggen van de ‘Kraaien’, waarmee de voetballers van HSC in Hoogezand worden bedoeld. Vanwege hun lelijke zwarte shirts. Zo kennen we ook de ‘Readsjes’ (Zwaagwesteinde) en de ‘Roodbaadjes’ (Achilles ’94). En verder nog:
- Kanaries-DOS
- Mosveldbabies-Volewijckers
- Good Old-Be Quick
- Zebra’s-Blauw Wit
- Tricolores-Willem II
- Pompebledden-Heerenveen
- Veenkolonialen-Veendam
- Lieverdjes-Wijlen FC Amsterdam
- Wijdbroeken-Volendam
- Sterren-Noordster
- Buunsters-Nieuw Buinen
- Knoalsters-Stadskanaal
Dat is toch allemaal wat mooier dan Kasteelbewoners (Sparta), Kuipbewoners (Feyenoord) en Bergbewoners (Wageningen). FC Groningen ontbeert eveneens een bijnaam. Jammer, want ze liggen voor het oprapen. Uit Mollebonen, Martini’s en Boeren moet toch een verantwoorde keuze zijn te maken.