Heerenveen – Be Quick 1948, een wedstrijd van de eeuw

Door: Dick Heuvelman

Heel voetbalminnend Groningen stond op stelten, in de eerste maartweek van 1948.  Er was weer eens een grote wedstrijd in aantocht, Heerenveen – Be Quick. Een duel in de categorie Wedstrijd van de Eeuw. Er stond dan ook heel wat op het spel; de noordelijke hegemonie. Die was al jaren in handen van de Friezen, vooral dank zij de voetbaltovenaar Abe Lenstra. Liefst vijf noordelijke titels op rij waren al in het Friese Haagje gevierd.
 

Maar in het seizoen 1947-1948 kwam de overheersing van 'Abeveen' onder druk te staan. Op de Esserberg was weer eens een vlaggenschip van allure opgetuigd. Wat Abe Lenstra was voor Heerenveen, was Henk Plenter bij Be Quick. Het onomstreden boegbeeld. Echter, waar Abe vooral aanvallend potten brak, manifesteerde Plenter zich als een veldheer in defensie. Hij was de spil van de withemden, letterlijk en figuurlijk. In het destijds gebruikelijke 2-3-5 systeem maakte Henk Plenter furore als stopperspil.
 

Rondom Plenter had de Good Old spelers lopen die luisterden naar – nog altijd – illustere namen Frans Hogenbirk, Cees Kammeijer, Huib Appel, Hennie Rozema, Klaas van Dijken en Bennie Brugts. En niet te vergeten het ontluikende talent Klaas Lugthart, Be Quicks laatste A-international. De eerste aanvalsgolf op Heerenveen slaagde meteen. De thuiswedstrijd op de Esserberg werd met 3-1 gewonnen. Heerenveen was dus te kloppen.
 

De daarop volgende nek-aan-nek-race kreeg zijn ontknoping in de laatste competitieronde, in het Friese Haagje, zoals de thuishaven van Heerenveen steevast werd genoemd in die tijd. De voorverkoopadressen konden de kaartjes niet aanslepen. Meer dan 13.000 konden er echter niet gedrukt worden, voor meer toeschouwers was simpelweg geen plaats. Heerenveen, dat toen 7000 inwoners telde, werd compleet overspoeld door voetbalvolk.
 

Ook uit Groningen kwamen ze met duizenden aanzetten. Van heinde en ver werden liefst zeventig bussen gecharterd om de aanhang van Be Quick naar Heerenveen te brengen. Ook gingen er velen per fiets die kant op. Al die stadjers waren afgereisd in de hoopvolle verwachting getuige te zijn van een Groninger machtsgreep. De grootste optimisten dachten zelfs dat de tijden van 1920 zouden wederkeren, toen Be Quick landskampioen werd. Winnen van Heerenveen, dat met een superster als Abe tot de beste ploegen van het land werd bestempeld, zou die reprise een stuk dichterbij brengen. Wie van Heerenveen kon winnen, was meteen favoriet voor de barrage van de zes districtskampioen om de landstitel.
 

Alles wat vooraf al aan zo'n beladen wedstrijd kleefde; topspanning, nervositeit, emoties, vreugde en dramatiek, openbaarde zich ook daadwerkelijk in het knusse stadionnetje aan de J.H. Kruisstraat. Verslaggever Chris Wedema van het landelijke weekblad Sportief viel van de ene verbazing in de andere. Het werd inderdaad een historische pot voetbal. Be Quick begon met een punt achterstand aan dit ultieme titelgevecht. Er moest dus gewonnen worden, ook nog eens in het hol van de leeuw. Trainer Eppie Meulema liet vooraf door de Groninger pers optekenen: "Over de uitslag kan ik uiteraard weinig vertellen, maar ik geef u de verzekering dat elf geladen Be Quickers met een onverzettelijke wil zullen vechten voor een zo goed mogelijk resultaat."
 

Dat leek acht minuten voor tijd ook te lukken toen goaltjesdief Rozema Be Quick op een 2-1 voorsprong zette. Hoewel Us Abe, aldus Wedema, weer 'verbluffend voetbal' liet zien, kon hij dit keer het verschil niet maken. Maar Heerenveen bleek met aanvallers als Jonkman, Hofma en Brandsma niet afhankelijk van de wonderboy. Toen Be Quick de indruk wekte dat het de buit al binnen had, scoorde Wimpie Molenaar drie later minuten de fatale 2-2. Waarna Jonkman even later ook nog doelman Prummel passeerde voor de 3-2 en het Fries volkslied kon worden aangeheven.
 

Sportief had behalve een verslaggever, ook nog een chroniquer uit Amsterdam naar het 'Hoge Noorden' gestuurd als sfeerproever. Deze man, Piet Bouwens, wist niet wat hij zag. Hij rapporteerde: "Ik heb zelden in mijn langjarige tribunepraktijk zoveel laaiende hartstocht 'bijeengebundeld' gezien. De in twee kampen verdeelde noorderlingen knetterden van zuiver Napolitaans brio."
 

Overigens slaagde Heerenveen er vervolgens weer niet in kampioen van Nederland te worden. Dit keer moest het die eer laten aan BVV, hoofdletters die staan voor Bossche Voetbal Vereniging, in 1965 opgegaan in FC Den Bosch.


Dick Heuvelman

Over Dick Heuvelman

Dick Heuvelman is synoniem aan Het Sportgeweten van het Noorden. Maar de oud-sportjournalist van het Dagblad van het Noorden, laat ook de landelijke en internationale sport niet met rust.

WEBSITE