De Sportwereld Rond in een 11-tal vragen: Jos Schoenmaker
Jos Schoenmaker (1972) is videoproducent en grafisch ontwerper. Sinds hij afstudeerde in Beeldende Kunst en Vormgeving aan Academie Minerva in Groningen, maakt hij videoproducties voor de meest uiteenlopende opdrachtgevers; regionale en landelijke omroepen, culturele en maatschappelijke instellingen en bedrijven. In 2009 worden hij en verslaggever Emiel Venema – zij werken al vaker samen bij RTV Noord – door FC Groningen gevraagd gevraagd om FC Groningen-tv te maken voor Endemol en later voor FOX Sports.
Wat is voor jou het meest indrukwekkende moment in de Groninger sportgeschiedenis?
Zondag 29 mei 2011: de return in de play-offs tegen ADO Den Haag. FC Groningen had de eerste wedstrijd bij ADO met 1-5 verloren. Weinig mensen gaven nog een cent voor de kansen van de FC. Toen Lex Immers in de 37e minuut de 1-1 binnenschoot voor ADO, nadat Tim Matavz de openingstreffer had gemaakt, leken de voorronden van de Europa League verder weg dan ooit. In de tweede helft gebeurde wat niemand voor mogelijk had gehouden; Virgil van Dijk nam het elftal op sleeptouw en ging zelfs als spits mee naar voren. Hij maakte vervolgens de 2-1 en de 4-1 – de 3-1 kwam op conto van Bacuna. Het moment dat Tim Matavz in de 88e minuut middels een strafschop de 5-1 binnenschiet staat nog helder op mijn netvlies. Bij de penaltyreeks stond ik met mijn camera vlakbij de wisselspelers en de staf van FC Groningen die bij elke benutte strafschop van de FC én misser van ADO Den Haag uit hun dak gingen. Kippenvel. Helaas eindigde het sprookje definitief bij laatste strafschop die door door Tim Matavz op de lat werd geschoten.
Leukste sport om naar te kijken?
Als voormalig maker van FC Groningen-tv zou ik natuurlijk voetbal moeten zeggen, maar helaas is niet élke voetbalwedstrijd een pretje om naar te kijken. Voor veel sporten geldt dat ze wel leuk zijn om te doen, maar dat ze niet om aan te gluren zijn. Voor mij gaat dat vooral op voor tennis; leuk om zélf te doen, maar om te kijken saaier dan gras zien groeien. Vaak hangt de kijkwaardigheid ook af van wie er meedoet en of je je met een sporter of team kunt identificeren; formule 1 zonder Max Verstappen zou ik waarschijnlijk niet kijken. Er is één uitzondering: curling, dat is altijd leuk om te kijken.
Leukste sport om te doen?
In mijn jeugd heb ik ooit gejudood en getafeltennist. De eerste sport was niet aan mij besteed en nadat mijn broertje tijdens een toernooi zijn arm brak hielden hij en ik het al snel voor gezien. Tafeltennis heb ik iets langer volgehouden en vind ik nog steeds leuk om zo nu en dan te doen – wie niet? Een aantal jaren terug heb ik nog een paar keer getraind voor de 4-mijl en ook meegedaan, maar hardlopen bleek op den duur niet echt mijn ding. Hoewel ik – helaas – nooit in verenigingsverband heb gevoetbald, vind ik het ontzettend leuk om tegen een bal te trappen. Gelukkig speelt mijn zoontje (7) in JO8-1 bijVeendam 1894, dus ik heb een goed excuus om af en toe mét bal en samen met hem op het veld te staan en de bal keihard in de kruising te rammen. Daarnaast zit ik graag op een mountainbike en sla ik een potje volleybal niet af.
Favoriete sporter aller tijden?
Ik ben niet zo van de sportidolen, ik vind het daarom lastig om één favoriete sporter aan te wijzen. Ik kan waardering opbrengen voor elke sporter die zijn sport gepassioneerd beleeft en als mens ook nog eens sympathiek is. Dat laatste is geen vanzelfsprekendheid, heb ik de afgelopen jaren als televisiemaker gemerkt. Een sporter die ik van dichtbij heb meegemaakt en die mij is bijgebleven is Tim Sparv. Deze sympathieke oud-FC Groninger leeft voor voetbal, maar is daarnaast zeer breed geïnteresseerd en zeer maatschappelijk betrokken.
Een andere oud-FC Groningenspeler, waarover wij (ik en Emiel Venema) onlangs een documentaire hebben gemaakt en die ik daarom nu met meer dan gemiddelde belangstelling volg, is Hans Hateboer. Nog steeds die “gewone” jongen uit Beerta, maar inmiddels wel spelend voor de nummer drie van Italië én in Oranje!
Grootste ergernis op sportgebied?
De afgelopen jaren ben ik beroepshalve behoorlijk intensief met voetbal bezig geweest. Ik heb daar een aantal dingen gezien waarvan ik denk dat ze anders zouden kunnen of moeten. Veelal zijn dat zaken die ik niet als enige zie en benoem en die bijvoorbeeld te maken hebben met de verdeling van televisiegelden, de absurde bedragen die in voetbal omgaan, de absurd hoge schulden van grote clubs, de absurd hoge bedragen die zaakwaarnemers opeisen. Betaald voetbal begint steeds meer te lijken op een piramidespel. Een andere ergernis is het conservatisme in de voetbalwereld, met name binnen de bondsbesturen. Een recent voorbeeld daarvan is Easy Toys-gate, waarbij FC Emmen niet met de naam van een verkoper van seksspeeltjes op het shirt mocht spelen omdat het, volgens de KNVB, in strijd zou zijn met “de goede zeden, de goede smaak of het fatsoen.”. In deze discussie werd door menigeen terecht opgemerkt hoe hypocriet het voetbalsponsorbeleid is, van de bonden, maar ook van de clubs. Middels maatschappelijke projecten moedigen ze, in samenwerking met zorgverzekeraars en gezondheidsorganisaties, een gezonde leefstijl aan bij de jeugd. Diezelfde jeugd ziet dan in het weekend hun idolen voor sponsorborden staan met reclame van fastfoodketens, frisdrankboeren en bierbrouwers.
De behoudendheid uit zich ook in terughoudendheid om voetbal als spel te willen en durven veranderen om het mee te laten gaan met de tijd en het voor de kijker aantrekkelijker te maken. Zo zou ik bijvoorbeeld willen pleiten voor het – zonder spelonderbreking – onbeperkt wisselen van spelers en misschien moeten we ons ook eens afvragen of de speeltijd niet iets korter kan, zoals ook bij hockey is gebeurd; twee keer een half uur is voor veel wedstrijden. meer dan genoeg.
Mijn grootste ergernis betreft het feit dat zowel sporters als sportbestuurders hun ogen sluiten voor ernstige misstanden in de wereld. Ik heb het dan over Ajax en PSV die doodleuk op trainingskamp gaan naar Qatar. Jong Oranje dat in recent in Wit Rusland speelde en natuurlijk het WK voetbal in … Qatar. Als je ze daar op aanspreekt is het opeens politiek waar ze zich niet mee bemoeien of spinnen ze het zo dat het juist goed is dat ze daar naartoe zijn gegaan, omdat het de misstanden onder de aandacht brengt.
Beste sportprogramma op tv?
Dat is natuurlijk FC Groningen-tv ;-). Ik heb ooit de Tour de France intensief gevolgd – in de tijd van Armstrong, Ullrich, Boogerd en Cipollini - en dan was de Avondetappe vaste prik; de ideale mix van nabeschouwen, vakantiegevoel en de arrogantie van Mart Smeets. Al zappend blijf ik soms hangen bij VI of NOS StudioVoetbal. Mijn favoriet aller tijden was Holland Sport met Wilfried de Jong. Dat zou van mij wel weer terug op de buis mogen.
Beste sportprogramma op de radio?
NOS Langs de Lijn.
Beste sportboek?
Voor het gemak ga ik ervan uit dat biografieën ook meetellen en daarvan heb ik alleen Gijp en Lev gelezen. Beide zeker de moeite van het lezen waard.
Beste sportcommentator?
Met de meest irritante commentator was ik snel klaar geweest. Ik ga geen naam noemen, maar ik denk dat de meeste mensen wel weten wie ik bedoel. Commentaar vol open deuren, prietpraat, nonsens en flauwe grappen kan voor mij het kijkplezier behoorlijk bederven.
Er is één commentator van wie ik prietpraat – en daarmee doe ik hem tekort – wel trek en dat is Herbert Dijkstra. Voor mij is hij, samen met sidekick en wereldkampioen “oeverloos lullen” Maarten Ducrot, onlosmakelijk verbonden met de Tour de France. Dit jaar kon hij door rugklachten het commentaar bij de Tour helaas niet doen, maar ik hoop hem bij het langebaanschaatsen weer te horen. Als voetbalcommentatoren springen (o.a.) Leo Driessen, Mark van Rijswijk en Wytse van der Goot er voor mij in positive zin uit.
Wat is dé sportlocatie van de stad?
Als geboren en getogen Veendammer was die vraag voor mij tot maart 2013 voor mijn eigen woonplaats makkelijk te beantwoorden: Stadion De Langeleegte. SC Veendam is helaas voorgoed historie, maar het stadion staat nog fier overeind en dat krijgt met de aanleg van een leer- en sportcampus gelukkig een nieuwe functie. Bij dé sportlocatie denk je al snel aan locaties waar topsport bedreven wordt zoals Euroborg, Kardinge en Martiniplaza. De prestaties die de sporters daar leveren zijn goed voor het imago van de Stad, maar de locaties waar amateursport bedreven wordt zijn vanwege hun sociaalmaatschappelijke functie misschien nog wel vele malen belangrijker.
Met wie zou je een Groninger koek van stadsbakker Meijer willen eten als ontbijtje?
Dat doe ik het liefst met mijn eigen gezin. Ik ga dan wel voor een iets gezonder ontbijt; havermout of een volkorenboterham. het plakje Groninger koek bewaar ik dan voor bij de koffie.
Links: FOX SPORTS DOC: Van Beerta naar Bergamo https://www.youtube.com/watch?v=5bz5Xdw7NTM
FC Groningen-tv: Nieuwe spelregels getest https://www.youtube.com/watch?v=CHtQcdRIZLM