De Papiermolen

Door: Dick Heuvelman

Oog voor historie: De Papiermolen

Het zou een pima vraag kunnen zijn in de klassieke rubriek Wist u dat?
Wist U dat er in De Papiermolen wereldrecords zijn gezwommen?
Het antwoord is bevestigend. Ja zeker!

Daarvoor moeten we terug naar de jaren zestig van de vorige eeuw, toen het fraaie openluchtbad, een inmiddels monumentale schepping van architect Jac. Koolhaas, zich als één der snelste ter wereld openbaarde. De opening van dit stadse Pronkjuwail was tien jaar eerder en maakte Groningen beretrots. In zijn boek Sportstad Groningen rept stadshistoricus Beno Hofman van het mooiste openluchtbad van Nederland en misschien wel West-Europa. Hofman: "Hoewel hier wellicht sprake is van enig Gronings chauvinisme, valt niet te ontkennen dat het door Koolhaas ontworpen bad zeer modern was voor die tijd."

De Groninger zwemsport, in 1952 op de kaart gezet door Rika Bruins en Koosje van Voorn, heeft er haar hoogtijdagen aan te danken. Bij clubs als ZCG, DZN (Dames Zwemclub Noorderbad), GDZ (Groninger Dames Zwemclub) en GZ & PC diende zich het ene na het andere talent aan. Namen? Daar gaan we: Kleny Bimolt, Ineke Reijmerink, Coby Sikkens, Hella Rentema, Henti van Osch, Korrie en Fieneke Winkel, Els Hulzebosch, Froukje Koning en Ina Mulder. Ze werden allemaal internationals.
In het verlengde van die hausse kreeg Groningen ook geregeld topevenementen in huis. De Papiermolen leende zich daar prima voor met haar tribunecapaciteit. Zo kreeg GZ & PC in 1964 van de KNZB gelegenheid haar veertigjarig bestaan op te luiesteren met een interland tussen Nederland en Groot-Brittanië. Een wedstrijd die de Nederlandse bondscoach Forbes Carlile bestempelde als een eerste piek op weg naar de Olympische Spelen van Tokio. De Austtraliër selecteerde vier Groningers: Kleny Bimolt, Korrie Winkel, Ineke Reijmerink en Henri van Osch.

Van dit kwartet maakte Kleny Bimolt de meeste indruk op de liefst 1200 toeschouwers. Individueel zwom ze op de schoolslag eerst een nieuw Nederlands record. Een dag later maakte ze deel uit van de estafetteploeg die op de 4x100 meter wissseldag zelfs een wereldrecord van de destijds zo dominante Deutsche Democratische Republiek, de DDR, naar de historie verwees. Het regende trouwens records dat weekeinde, schreef het Nieuwsblad van Noorden met letters waar gepaste trots van afdroop.

Groningen, zo stelde de krant vast had naam gemaakt in de internationale zwemgemeenschap. Dat leverde de stad nog enkele grote zwemmeetings op, zoals de interland tegen de Sovjet-Unie op 12 september 1965. Dit keer stal Ada Kok de show met een wereldrecord. "Het zwemt hier machtig," jubelde ze na haar gewonnen vlinderslagrace over 200 meter. Even voor het perspectief haar tijd toen: 2.25.3.

Ze was niet de enige die een mondiaal beste tijd uit de boeken zwom. Dat deed ook de Russische rivaal van Kleny Bimolt op de schoolslag, een stevige meid die luisterde naar de naam Galina Prozumenshikova. Kleny moest, eveneens na 200 meter, genoegen nemen met een overigens eervolle tweede plaats nadat 'Prozu' in 2.45.3 had aangetikt.

De Papiermolen blijkt in die jaren the place to be voor de nationale en internationale zwemelite. Een logisch gevolg was ook dat de nationale titelstrijd in 1967 aan ZCG werd toegewezen. Het bad maakte haar wereldfaam nogmaals volledig waar met niet minder dan 23 aangescherpte Nederlandse records en ook weer een wereldrecord, andermaal van Ada Kok. Dit keer kwam ze op haar favoriete vlinderslagnummer tot 2.22.5.

Ada, die een jaar later in Mexico-stad tot Olympische kampioene werd gekroond, werd op het ereschavot niet alleen verblijd met een zoveelste gouden plak. Het behaagde burgemeester Jan Berger, onder ovationeel applaus, haar ook nog te eren met de zilveren erepenning van de stad Groningen. De Amsterdamse was er bijzonder verguld mee. "Het voelde alsof ik hier in Groningen vleugels heb gekregen."

Een dag later jubelde het Nieuwsblad nog even na: "Groningen is bezig in de zwemsport historie te maken."


Dick Heuvelman

Over Dick Heuvelman

Dick Heuvelman is synoniem aan Het Sportgeweten van het Noorden. Maar de oud-sportjournalist van het Dagblad van het Noorden, laat ook de landelijke en internationale sport niet met rust.

WEBSITE