De 5 – 5

Door: Henri van Voorn

Voor terug in de tijd gaan mijn herinneringen nu eens niet terug naar een van de bijzondere draverijen die ik de laatste pakweg 55 jaar heb gezien. Ook niet naar grote wielerwedstrijden die ik voor RTV Noord heb verslaan. Neen, deze keer kies ik voor de legendarische voetbalwedstrijd Ajax – FC Groningen van 23 januari 1983. Ik doe er mijn neefjes, die niet zoveel op hebben met “de knollen die hollen” vast een plezier mee. Een keer een ander verhaal dan die eeuwige paarden.

Door mijn werk als verslaggever op de Groninger drafbaan kwam ik begin jaren tachtig in contact met Wennie Eilers van Studio 73, de ziekenomroep van het Rooms Katholieke ziekenhuis aan de Verlengde Hereweg te Groningen. Eilers, in de media vaak aangeduid als “de man van de ziekenomroep” keek wat verder dan voetbal en wilde ook af en toe iets aan drafsport doen. Van het een kwam het ander en zo begon mijn loopbaan als radioverslaggever. Iedere maandagavond was er een sportuitzending en naast de paarden liet de “man van de ziekenomroep” mij wedstrijden van Donar doen en de wielerzesdaagse in de Martinihal.  Vervolgens deden we samen de thuiswedstrijden van Fc Groningen. Daarmee begon ik in 1981 en min of meer bij toeval ontstond toen een traditie om de uitwedstrijd tegen Ajax jaarlijks te bezoeken. De Fc begon het seizoen 1981/82 goed en was na zeven wedstrijden nog zonder nederlaag was.

Op 26 september 1981 volgde de uitwedstrijd tegen Ajax. Zou Groningen ook daar punten weten te pakken. Na overleg met Eilers besloot ik om er samen met een vriend heen te gaan. Mijn leaseauto zorgde ervoor dat het een uitstapje zonder kosten zou worden. Ziekenomroepwerk is nu eenmaal liefdewerk oud papier. Het zou in stadion De Meer een bijzondere avond worden.  De Fc werd hardhandig terug op aarde geworpen en verloor kansloos met 6-1. Toen ik mijn laatste bandopname had gemaakt raakten we in gesprek met de beheerder van de persruimte van Ajax. Er was verder niemand meer aanwezig en hij wees ons op een gangetje die naar het spelershome leidde. “Ga daar maar even wat drinken” sprak de man. In het spelershome tapte assistent-trainer Aad de Mos de biertjes. Toen voorzitter Ton Harmsen ons in het vizier kreeg moesten we praten als Brugmans om toch iets langer in dit voetbalwalhalla te mogen vertoeven.  Het lukte en zo zagen we naast de bekende Ajax voetballers ook trainer Kurt Linder en zijn welgevormde blonde vrouw. Zij trok voortdurend de aandacht van oud-trainer Cor van der Hart, die zijn naam van alcohol liefhebber eer aan deed. Toen wij huiswaarts gingen troffen we Cor op de parkeerplaats. Hij kon zijn auto niet terugvinden en dat moest wat ons betreft ook maar zo blijven. Het uitstapje naar de Watergraafsmeer beviel zo goed, dat we ook in het seizoen 1982/83 voor Studio 73 aanwezig waren.

De wedstrijd werd op 23 januari 1983 gespeeld. Theo Verlangen stuurde namens de Fc Johan Tukker, Walter Waalderbos, Karel Hiddink, Anne Mulder, Ronald Steenge, Theo Keukens, Ronald en Erwin Koeman, Rob McDonald, Bud Brocken en Ron Jans het veld in. “Wauw, wat een elftal”, hoor ik u denken, maar vergeet niet dat bij de tegenstander onder andere Frank Rijkaard, Jesper Olsen, Wim Kieft, Sören Lerby en Johan Cruijff in het veld stonden. Het begin van de wedstrijd leek verdacht veel op het debacle van een seizoen eerder. Na vier minuten opende Sören Lerby de score en drie minuten daarna maakt Jesper Olsen er al 2-0 van. Daarna beet de Fc van zich af, want Walter Waalderbos maakte met een schitterende kopbal de 2-1 en in de 32e minuut maakte Rob McDonald zelfs weer gelijk. Wat een wedstrijd!  Zelf genoot ik op dat moment volop van een actie van de onvolprezen Johan Cruijff. Over de mans voetbalkwaliteiten zal ik geen kwaad woord spreken, maar voor de rest had ik niets met Jopie. Er was altijd gezeik over geld, gezeur over contracten en gedoe met zijn BV. Kort voor die 2-2 wilde Ajax verdediger Leo van Veen Cruijff aanspelen, maar de bal kwam achter hem terecht. Met veel misbaar gebaarde Johan naar de bank, waar trainer Aad de Mos niet wist hoe snel hij zijne hoogheid tevreden moest stellen. In de 33e minuut werd Van Veen eruit gehaald en kwam Jan Mölby erin. Aad de Mos zijn ingreep werd direct gevolgd door alweer een doelpunt. Sören Lerby maakte de 3-2. Dat bleef het tot aan de rust.

In de perskamer was de stemming tijdens de thee opgewonden. Wat zou er na rust gaan gebeuren? De meerderheid geloofde heilig dat Ajax orde op zaken zou gaan stellen. Toch was het Fc Groningen dat als eerste van zich deed spreken. In de 55e minuut maakte Ron Jans met een schitterend diagonaal afstandsschot de 3-3. Er gloorde hoop, maar nadat Edo Ophof uit een penalty er 4-3 van maakte, leek het pleit in de 82e minuut alsnog beslecht toen Dick Schoenaker de 5-3 scoorde. Direct daarna kreeg Groningen echter ook een strafschop. Ronald Koeman, pas 19 jaar, had toen ook al de koelbloedigheid van een doorgewinterde prof. Hij scoorde feilloos de 5-4. Zou er dan toch nog een wonder in zitten? Ja dus, want in de 87e minuut leek de Ajax verdediging al op weg naar de kleedkamer en aansluitend het bier in het spelershome. De ingevallen keeper Galjé moest op de rand van de 16 een overtreding op de helemaal vrijstaande Rob MacDonald maken. Een vrij trap voor Groningen dus en Ron Jans nam plaats achter de bal. Cruijff was druk bezig om de muur goed neer te zetten. Daar liep hij zelf uit weg. De hard ingeschoten bal werd aangeraakt en vloog rechtsboven in de kruising. Daarmee was de legendarische 5-5 een feit. De interviews na afloop waren een feestje op zich. Ik trof een uitgelaten Theo Verlangen die vast en zeker over zijn drie “K-tjes” op het middenveld sprak.

Geen onvertogen woord deze keer, terwijl ik het seizoen daarvoor zo vaak met Theo ruziede over aankoop Steve Goble. Nu was alles koek en ei. Daarna sprak ik met Ron Jans die natuurlijk zijn “van oor tot oor” smile op het gezicht had. Wat een wedstrijd en wat een fantastische vrije trap van Ron! Zij die erbij waren zullen de legendarische 5-5 nooit meer vergeten. Ik ben nog jaren achter elkaar naar Ajax – Fc Groningen in stadion De Meer geweest. Jarenlang het vaste ritueel. Auto in de Watergraafsmeer parkeren, dan met de tram naar café het Hof van Holland aan het Rembrandtplein en daarna naar de wedstrijd. Er waren best aardige wedstrijden bij met af en toe ook een goed resultaat voor Groningen, maar zo mooi als die zondagmiddag de 23e januari 1983 is het nooit meer geworden.  Ik ga inmiddels al jaren niet meer. Met die Arena heb ik helemaal niets sinds ik er tweehonderd meter voor de finish van de halve Marathon van Amsterdam in de chaos stil kwam te staan. Na 21 kilometer hollen geen eindtijd. Toen we eindelijk wandelend de eindstreep passeerden was er ook geen flesje drinken. De drankensponsor van de Marathon bleek een andere dan de sponsor van de Arena. Trouwens het Hof van Holland waar je altijd een mix trof van bookmakers, voetballiefhebbers en lallende toeristen is ook niet meer. Afgebroken en vervangen door café Tante Roosje. Hoe verzin je het!


Henri van Voorn

Over Henri van Voorn

De drafsport floreerde in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Ook in Groningen. Tijdens hoogtijdagen kwamen er meer dan 5.000 toeschouwers naar de fraai baan in het stadspark. Aan het einde van de vorige eeuw werd het allemaal minder. Wat men de sport niet kan afnemen is de rijke historie. Onder het motto “gelukkig hebben we de verhalen nog” haalt Henri van Voorn af en toe herinneringen op.