Brazilianen
Een van mijn favoriete voetballers aller tijden werd op 22 september alweer 43 jaar oud. Ronaldo Luís Nazário de Lima, beter bekend als (de echte) Ronaldo, uit Brazilië. Het is geen geheim dat ik naast FC Groningen een zwak heb voor PSV. Als jongetje van tien werd ik nou eenmaal enthousiaster van het duo Luc Nilis-Ronaldo dan de gehele voorhoede van Ajax of Feyenoord samen. Daarmee was ik toen een uitzondering in mijn omgeving, maar als ik dat nu uitleg begrijpen de meeste liefhebbers het ook wel weer. Ronaldo heeft z’n strepen wel verdiend en vertelde een aantal jaren geleden in een interview zelfs dat hij het liefst samenspeelde met…Luc Nilis. O Fenômeno, die zo’n beetje met elke wereldster gevoetbald heeft, roemde Nilis om zijn geweldige assists. “Elke keer, elke match. Meer dan Zidane. Hij was niet beter dan hem, maar hij was mijn partner in crime. Wanneer hij opdook voor de doelman, was hij nooit zelfzuchtig en zorgde ervoor dat ik scoorde. Nilis was ongelooflijk genereus”, vertelde Ronaldo over de Belg. Niet alleen ik bewaar dus goede herinneringen aan het gouden duo van PSV.
Uiteraard bleef ik Ronaldo volgen nadat hij in 1996 de deur achter zich dicht deed in Eindhoven nadat hij in die periode 54 (!) keer scoorde in slechts 57 officiële duels. Hij bouwde daarna een fenomenale carrière op bij FC Barcelona, Inter, Real Madrid en Milan. Hij was tweebenig, razendsnel en had een fabelachtige techniek, terwijl hij voor het doel dodelijk was. Maar Ronaldo was natuurlijk niet de enige Braziliaan die voor furore zorgde in de Lichtstad. Een paar jaar voor Ronaldo maakte zijn landgenoot Romário de Souza Faria bijna honderd doelpunten in vijf seizoenen voor de Eindhovenaren. Buiten het veld was hij naar verluidt nog succesvoller. Pas medio 2004 luidde de komst van Heurelho Gomes en Alex een nieuwe Braziliaanse succesperiode in. Respectievelijk een doelman en een centrale verdediger. Hun gezamenlijke periode in Eindhoven leverde drie landstitels, met nooit meer dan 25 tegentreffers, een KNVB-beker en een halve finale Champions League op. Tegenover de succesverhalen staan echter ook een hele rij miskopen zoals Vampeta, Leandro Bonfim en Diego Tardelli. En wat te denken van vergeten voetballers als Alcides, Cláudio en Marquinho? Het is komend seizoen aan Mauro Júnior om niet in het rijtje vergeten voetballers te belanden.
Ook FC Groningen heeft Braziliaanse spelers gehad om van te houden. Overigens, de eerste Braziliaan die ooit in het Oosterparkstadion speelde, was direct een van de beste voetballers allertijden. Na het WK in 1958 besluiten een paar Groningse ondernemers om de jeugdige sensatie Pelé naar Nederland te halen. Op woensdag 3 juni 1959 treedt Pelé met zijn club Santos aan tegen Feyenoord in het Oosterparkstadion (lees ook: http://www.sportinstad.nl/artikel/eerste-lichtwedstrijd). De eerste Braziliaan in een FC Groningen-shirt was Magno Mocelin. De aanvaller was afkomstig van Gremio, de club die in 1995 de finale van de wereldbeker verloor van Ajax. Magno was invaller en benutte nog een penalty in de strafschoppenreeks. Hij vertrok in 1996 naar Groningen en daar zag ik ‘m als twaalfjarig jochie in het Oosterpark vooral strijden tegen degradatie. De kleine, licht ontvlambare aanvaller groeide in die periode uit tot de onbetwiste publiekslieveling (“Magno Mocelin olé olé”). In zijn eerste seizoen wist de Braziliaan in 19 wedstrijden negen keer te scoren, waaronder twee goals in het uitduel tegen sc Heerenveen. Mede dankzij Magno eindigde FC Groningen toen nog op een verdienstelijke tiende plek, maar een seizoen later kan ook Magno de Groningers niet behoeden voor degradatie. De Braziliaan maakt in het rampseizoen 1997/1998 toch nog tien doelpunten. Na de eerste competitiewedstrijd in de eerste divisie neemt Magno noodgedwongen afscheid. Wel in stijl: hij scoort twee keer in de met 6-0 gewonnen wedstrijd tegen RBC Roosendaal, maar de club kan daarna een aantrekkelijk bod van het Spaanse Alaves niet weigeren. Toch blijven er dan nog twee Brazilianen over in de selectie van Jan van Dijk: Leonardo dos Santos en Hugo Alves Velame, die een jaar eerder gezamenlijk werden aangetrokken. Die liefde duurt langer. Wat heet: Hugo komt maar liefst 248 keer in actie voor de Groningers en is daarmee de Braziliaan die de meeste duels voor FC Groningen heeft gespeeld. Leonardo dos Santos volgt op respectabele afstand: 147 duels. Beide spelers groeiden in die periode uit tot onmisbare schakels en na twee seizoenen in de eerste divisie volgde promotie. De befaamde rushes aan de rechterkant van Leonardo vallen op. Na vier seizoenen groen-wit neemt Feyenoord de Braziliaanse buitenspeler over, maar hij zou daar niet zo schitteren als hij bij FC Groningen deed.
Hugo houdt het dus veel langer vol. Hij bleef een belangrijke pion in de formatie van Jan van Dijk, Dwight Lodeweges en Ron Jans en beleefde de basis voor de topjaren die zouden volgen voor FC Groningen na het vertrek van de goedlachse Braziliaan in 2005. Twee spelers uit Brazilië die de topjaren van dichtbij hebben meegemaakt kwamen respectievelijk 143 en 83 duels uit voor de Trots van het Noorden: doelman Luciano Da Silva en verdediger Eric Botteghin. Luciano groeit uit tot een publiekslieveling en weet het uitgaan in Groningen op waarde te schatten. Botteghin is uiteraard basisspeler in de bekerfinale tegen PEC Zwolle in 2015 en deelt mee in de vreugde van het winnen van de enige echte prijs ooit voor FC Groningen. Daarna blijven Brazilianen uit bij zowel PSV als FC Groningen. Het wachten is dus op de volgende groeibriljant en publiekslieveling uit Brazilië….