OZW 85 jaar

Door: Leo Wassing

OZW 85 jaar: ‘Het begon ooit in een café en het eindigt ook nog steeds vaak in een café’

“Wij zijn de minst bekende voetbalclub van Groningen, maar tegelijkertijd wel de meest unieke club van Nederland.” Voorzitter Wouter Warnaar hoeft niet lang te denken hoe hij zijn club Oud Zwart Wit (OZW) moet typeren. 

Jubileum
De club bestaat sinds de oprichting in 1934 uit (niet meer dan) twee elftallen en is nu, na bijna 85 jaar, nog altijd springlevend. Zelfs oud-profvoetballers weten tegenwoordig hun weg prima te vinden naar Sportpark West-End in Vinkhuizen. Op vrijdag 5 juli viert Oud Zwart Wit haar 85ste verjaardag. 

Warnaar (69), zelf al bijna 35 jaar lid van OZW, is het oudste spelende lid van de vereniging. Binnenkort verschijnt het jubileumboek van OZW waar hij uren werk in heeft zitten.  “Het was een mooie zoektocht door onze clubgeschiedenis. Ik ben gestuit op bijzondere verhalen, anekdotes en rituelen. Zo is er in de annalen van OZW heel weinig terug te vinden over de eerste tien jaar van de club. Naar verluidt was de secretaris van OZW in de oorlog een NSB’er die, toen de nederlaag van de Duitsers nabij was, een groot deel van het archief vernietigd heeft.” 

Villa Sonnevanck
Uit de overlevering blijkt wel dat OZW opgericht is in Café van Duinen, ook wel Café Poelmans genoemd, aan de Grote Markt. Het café stond naast het beruchte Scholtenhuis en is aan het einde van de oorlog verwoest, nadat het Scholtenhuis werd geraakt door een vliegtuigbom. Elf jaar daarvoor kwamen, in die zomermaand van 1934, mannen in de leeftijd van 25 tot 45 jaar bij elkaar om een voetbalclubje op te richten. “Niet met het doel om in competitieverband te voetballen of wedstrijden, maar alleen vanwege de sport zelf. De bedoeling was om na afloop van een werkweek een balletje te trappen. Waarschijnlijk zaten daar ook al wat middenstanders tussen. Zij konden alleen op zondagochtend voetballen en konden er geen jeugd bij gebruiken. Dat was veel te veel gedoe. Dus zijn ze begonnen op een veldje achter Villa Sonnevanck aan de Verlengde Hereweg. De vrouwen en de dames van de OZW-ers werden daar nadrukkelijk bij betrokken. En het mooie pand staat daar nog steeds”, weet de huidige voorzitter. 

Ook over de naam bestaat een mooie anekdote. “OZW begon aanvankelijk als Zwart Wit. Maar in Rotterdam is ook een club die Zwart Wit heet, alleen die club is zes jaar eerder opgericht. Destijds hebben ze besloten om er dan maar ‘Oud’ voor te zetten bij ons, dus Oud Zwart Wit haha. Daarnaast noemen we onszelf gekscherend de Oude Meesters, duidelijk ook met een knipoog. Humor is toch ook wel belangrijk hoor, jezelf niet té serieus nemen”, zegt Warnaar. 

Twee elftallen
Na twee jaar ‘wildvoetbal’ werd eind jaren ‘30 de aansluiting bij de NVB, afdeling Groningen, gezocht. Met twee seniorelftallen en geen jeugd, want dat gaf te veel gedoe. “En dat is inmiddels traditie geworden. Nog steeds voetballen we met slechts twee elftallen in de KNVB-competitie en nog steeds is er geen jeugd beneden de achttienjaar. We kunnen wel groter worden, soms melden zich hele elftallen aan en we hebben ooit gedacht aan een dameselftal, maar de traditie gaf de doorslag. Twee teams, dat houdt het mooi overzichtelijk. En het maakt het persoonlijk. Je kent iedereen.”

Eigenaardig is dat OZW geen eerste elftal kent. Althans, niet op papier. “We hebben dus twee elftallen, maar ze heten OZW 2 en OZW 3. Als eerste elftal mag je namelijk niet hoger spelen dan de reserve vierde klasse. Als je vervolgens hoger gaat spelen, moet je naar de standaardklasse en daar gelden weer allerlei regels voor. In overleg met de KNVB is het eerste elftal daarom teruggetrokken. OZW 2 is dus het eerste en speelt reserve tweede klasse, vrij hoog. Kwalitatief is het elftal in de loop der jaren sowieso beter geworden, mede dankzij de komst van oud-profvoetballers”, aldus Warnaar. 

Oud-profvoetballers
Spelers als Arjan Blaauw (ex-FC Groningen, SC Veendam, FC Emmen), Lesmond Prinsen (ex-sc Heerenveen, SC Veendam, FC Emmen), Steve van den Broek-Humphrey (ex-SC Veendam, FC Emmen), Marcel Roode (ex-FC Groningen, SC Veendam, VV Appingedam) en Paolo Assorgia (ex-SC Veendam) laten geregeld hun kunsten zien in de provincie op een zondagochtend. Nieuwste lid in het groepje van oud-profvoetballers is Tieme Klompe, die het met sc Heerenveen in een ver verleden nog schopte tot de groepsfase van de Champions League. 

Maar hoe komen al die oud-voetballers bij OZW terecht? Dat gaat niet zomaar. Ballotage is een van de tradities die overeind is gebleven, vertelt Warnaar. “Je kunt alleen via iemand die al lid is, en met goedkeuring van alle leden, lid worden van OZW. Want we zijn ook kwetsbaar als kleine vereniging. En het belangrijkste wat ons bindt, is een gezellige, positieve sfeer. Niemand is anoniem. Diegene die als lid van OZW een nieuwe speler voordraagt, moet een inschatting maken of diegene bij de club past. Daarna komt het verzoek in ons clubblad te staan en kunnen leden nog bezwaar maken. Als het doorgaat en er is toch gedoe met een nieuwe speler, dan wordt diegene die hem heeft voorgedragen erop aangesproken. We willen de sfeer goedhouden. Je moet een beetje kunnen voetballen en je moet bij de club passen. De gemiddelde OZW’er houdt wel van een feestje, staat positief in het leven, is optimistisch wat we hier met elkaar hebben en ziet vooral de waarde daarvan in. Dat maakt dat er nog steeds loslopende voetballers zijn, die lid willen worden van onze mooie club.”

Betrokkenheid
Juist de sfeer en de opzet van de beginjaren van OZW zijn tot op de dag van vandaag altijd bewaard gebleven. “Voetbal is een aardig spelletje, maar waar het echt om gaat is het onderling respect, het plezier en de kameraadschap. Daarbij willen een graag geziene gast zijn bij scheidsrechters en bij onze tegenstanders. We zijn een grote familie, heeft een oud-voorzitter wel eens gezegd. Nog steeds heeft OZW daar wat van, moet ik zeggen. De betrokkenheid richting elkaar is groot. Ik ken ook iedereen en weet van bijna iedereen hoe het thuis is. Er wordt onderling ook gebruikt gemaakt van elkaars netwerk binnen de club: de een is schilder, de ander loodgieter of autoverkoper. Het is vertrouwd, je kunt elkaar niet bedonderen. Dat bestaat niet”, zegt Warnaar stellig. 

Middenstanders en vrouwen
Oud Zwart Wit is opgericht door een clubje ondernemers die alleen op zondagochtend tijd vrij hadden om te voetballen. Daarin is in 85 jaar niets veranderd. “We hebben nog steeds relatief veel middenstanders of mensen met een eigen bedrijf in ons ledenbestand. Daardoor hebben we genoeg sponsoring. Ik maak mij op dit moment echt geen zorgen: qua financiën, ledenaantal en vooral sfeer zit het hartstikke goed. Belangrijk om te vermelden is dat het ook in de filosofie zit om vrouwen bij de club te betrekken. Dat zag je in het verleden ook en ik vind dat nog steeds. Uiteindelijk is het zo dat als een vrouw ziet hoe het er hieraan toegaat, beter snapt waarom haar man hier zo graag naartoe wil gaan. We proberen ze er zo veel mogelijk bij te betrekken. OZW is gewoon een heel hartelijke club. Mensen voelen zich er heel welkom en op moment dat je OZW’er bent, hoor je er ook echt bij. Je bent geen buitenstanders, maar gewoon heel inclusief. Maar dan moet je wel eerst door die ballotage heen”, grapt Warnaar. 

Viering jubileum
OZW stond de afgelopen weken al uitgebreid stil bij het 85-jarig bestaan. Zo stond er een tripje naar Schiermonnikoog op het programma en werd het eigen jubileumtoernooi gewonnen nadat VVK na strafschoppen werd geklopt. Uiteraard werd dat uitbundig gevierd, want zoals Warnaar zegt: “het begon ooit in een café en het eindigt ook nog steeds vaak in een café!”


Leo Wassing

Over Leo Wassing

Hij is geboren en getogen in Delfzijl. Houdt nu residentie met vriendin en dochter in Meerstad. Voetbalde bij Neptunia en speelt tegenwoordig in de zaal bij Extudiantes in Stad. Werkte als redacteur bij FOX Sports, RTL en RTV Drenthe. Leo is nu communicatiemedewerker Seaports in Delfzijl. Leo schrijft met regelmaat columns en stories voor Sport in Stad.